"Amsterdam - Het gonst al maanden op internetfora en sociale media: vrijdag 15 oktober zou de wereld ’The great reset’ moeten ondergaan. De term is zowel onder economen en beleidsmakers als onder complotdenkers en onheilsprofeten in zwang. Maar wat houdt die ’grote herstart’ nu precies in en wat gaan we ervan merken? „Mensen overlijden aan dit soort desinformatie.”
Een actievoerder met een boek over ’The great reset’ op het Plein in Den Haag.
Een actievoerder met een boek over ’The great reset’ op het Plein in Den Haag.
Ⓒ ANP/HH
„We zullen zien dat er aan het einde van de dag effectief niets is gebeurd”, vertelt de Belgische factchecker Maarten Schenk, die veel onderzoek heeft gedaan naar The great reset. „En achteraf zul je dan horen dat mensen zich hebben vergist in de datum, dat ze verkeerd zijn begrepen of dat er wel degelijk iets is gebeurd, maar dat dat nog geheim moet blijven.” Hij lacht even: „Mensen zijn zo flexibel van geest dat ze altijd wel een uitleg hebben.”
The great reset was het thema van de bijeenkomst van het World Economic Forum (WEF) in 2020. In deze ’onafhankelijke internationale organisatie’ wordt door economen gesproken over hoe de wereld kan worden verbeterd. En in coronajaar 2020 stond, wederom, verbetering van de wereld op het programma. „Elke keer is er een soort slogan en in 2020 is gekozen voor The great reset”, vertelt Schenk. „Een soort marketing voor de panels. Het zijn slogans die niets zeggen maar wel goed klinken en waarop complotdenkers van alles kunnen projecteren.”
Maar hoezeer complotdenkers ook aan de haal gaan met de term, volgens filosoof Cees Zweistra, die een boek schreef over complotdenkers, zit er wel een kern in de kritiek op het WEF. „Ze hebben vaker thema’s gehad zoals ’agenda 2021’ of ’agenda 2030’”, legt hij uit. „Daar ging het dan over heel onomstreden zaken, zoals schoon drinkwater voor iedereen, toegankelijk onderwijs of bereikbare gezondheidszorg.” Zaken waar, zo vindt ook Zweistra, ’niemand tegen zal zijn’.
Politieke punten
Maar bij de agenda van The great reset zijn er, zo legt hij uit, daadwerkelijk politieke punten behandeld. „Er zijn drie pijlers opgesteld in het kader van ’never waste a good crisis’. Pijlers waarop we de wereld na corona beter zouden opbouwen.” Fair, green and smart, was het devies. „Eerlijker, groener en slimmer, waarbij er bij die laatste pijler veel verantwoordelijkeid is weggelegd voor technologie en technologiebedrijven in onze maatschappij.”
En als technologie-filosoof is Zweistra vanuit zichzelf al kritisch op het gebruik van technologie in een maatschappij. „Maar daarnaast is dat niet iets onomstredens, zoals schoon drinkwater. Dat is een politiek thema, en het WEF is geen politiek orgaan.”
Toch zijn, zo legt Zweistra uit, de drie pijlers van The great reset meegenomen in bijvoorbeeld het coronaherstelfonds van de Europese Unie. „Landen moeten aan bepaalde eisen voldoen om die steun te krijgen, en die ideeën liggen in het verlengde van de WEF-agenda En dan wordt het politiek”, legt hij uit. „Ik weet niet wie bij het WEF de pr doet, maar die doet het niet handig. Een bijeenkomst van elite met geld en macht heeft al heel lang een aantrekkingskracht op complotdenkers.”
Macht
En complotdenkers gaan daar enorm ver in, vertelt Maarten Schenk. „Linkse mensen zien in het WEF met The great reset een poging van internationale bedrijven om de macht te pakken. Rechtse mensen zien er complotten in tegen Donald Trump. Nazi’s zien het als Joodse tirannie en antivaxers zien het weer als een doel om iedereen een microchip in te planten. Het komt erop neer dat het in hun ogen een hele grote groep heel slechte mensen zijn die allemaal slechte dingen van plan zijn.”
Bekijk ook:
Duw coronasceptici niet allemaal in één ’bruine’ hoek
Het is daarom volgens Zweistra ook jammer dat het debat over The great reset in Nederland vooral wordt gevoerd door Thierry Baudet, en dat veel mensen zich van hem hebben afgekeerd vanwege zijn complotdenken. „Er is een goed debat te voeren over: wat doen we met de agenda van het WEF? Zeker als die in de EU al in beleid wordt gegoten. Maar Baudet zet zichzelf buitenspel door er te veel complotten in te zien. Iets dat zijn tegenstanders ook gebruiken.” Zo noemde ook Baudet de datum van 15 oktober. „Dat is een dog whistle”, denkt Zweistra. „Waarmee hij zijn volgers laat zien: ik lees dezelfde fora als jij en wij begrijpen elkaar. Terwijl 15 oktober? Deze dag lijkt nergens op gebaseerd.”
’Chipzombies’
Schenk: „Sommigen denken dat er vandaag op een knop wordt gedrukt waarmee de hele wereld verandert. Dat is wel erg veel eer voor een slogan van een bijeenkomst voor economen.” Wat hij denkt dat er aan het einde van de dag is veranderd? „Niets. We zullen zien dat gevaccineerde mensen niet massaal veranderd zijn in chipzombies die aan het werk worden gezet in de mijnen van George Soros.” Hij lacht weer even. „Er zijn mensen die dat echt denken.”
En dat is waar het verhaal voor Schenk droevig wordt. „Er zijn inmiddels zo veel mensen die zich deze complotten zó eigen hebben gemaakt, dat die onderdeel zijn geworden van wie ze zijn. Mensen die hun familie en vrienden niet meer zien en buiten de maatschappij komen te staan.”
Helemaal naar wordt het voor de factchecker als er mensen zijn die hun gezondheid in gevaar brengen. „Die mijn factcheck over vaccins niet geloven omdat ze denken dat ik voor de communistische partij in China werk en die overlijden aan corona of een overdosis paardengeneesmiddel nemen. Die overlijden letterlijk aan desinformatie.”
https://www.telegraaf.nl/nieuws/1200555549/wat-is-de-great-reset-op-15-oktober-complotdenkers-gaan-ermee-aan-de-haal"
Fantastisch dat wij deze historische dag mag meemaken! Toch?