Alle drie konden ze geen belangrijke beslissingen nemen over hun eigen leven, dat deden hun ouders of echtgenoot voor hen. Alle drie moesten ze hun lichamen met zoveel mogelijk kleding bedekken, zo hoorde het als je een vrouw was. Voor alle drie gold dat omgang met mannen aan regels gebonden was; hield je je er niet aan, dan was je reputatie besmeurd of ging je naar de hel.
Aan het woord zijn de joodse Dina-Perla Portnaar, de voorheen streng-christelijke Pieta van Beek en de islamitische Rahma el Mouden. Ze vertellen hoe ze zich net als Lale Gül hebben losgemaakt van een omgeving die vrouwenlevens tot in de kleinste details beheerst.
‘Alle orthodoxen lijken op elkaar’, zegt Van Beek, ‘of ze nu joods, christelijk of islamitisch zijn. Of amish, hindoeïstisch of boeddistisch – heb je ooit een vrouwelijk boeddhabeeld in een tuin zien staan? Het doel van orthodoxe mannen is: vrouwen eronder houden. Dat zeggen ze niet, maar daar komt het wel op neer.’
‘In alle geloven zijn drie mechanismen actief’, zegt Portnaar. ‘Onderdrukking, brainwashing en zaken onder het tapijt vegen. Dat is man made, het zijn de mannen met de baarden die dit bedenken. Het verschil is alleen het tempo waarin dit soort rigide systemen wordt opengebroken. Het jodendom en het christendom zijn daar al langer mee bezig, in de islam gebeurt dat nu.’
‘Dat vrouwen worden onderdrukt, ligt niet aan het geloof, maar aan conservatieve mannen die het geloof misbruiken’, zegt El Mouden. ‘Mannen geven zichzelf alle vrijheid en zullen nooit de emancipatie van de vrouw stimuleren. Ze zeggen dat ze vrouwen moeten beschermen, maar dat hoeft niet, we beschermen onszelf wel.’
Vijftien jaar heeft ze met haar man Bachir strijd gevoerd over haar doen en laten. Ook dit wil ze luid en duidelijk kwijt: met de islam had het niets te maken. ‘Ik ben moslima, ik ben naar Mekka geweest, het geloof geeft mij rust, maar ik wil wel mezelf zijn’, zegt ze. Heel langzaam bewoog Bachir met haar vrijheidsdrang mee, maar het bleef nodig dat ze hem voor de kleinste acties om toestemming vroeg – een nieuwe jurk, ’s avonds ergens iets drinken. Dat vertikte ze. ‘Ik ben jouw bezit niet’, hield ze hem voortdurend voor.
https://www.groene.nl/artikel/ik-ben-jouw-bezit-niet