1. #1
    MVC Lid

    Reacties
    5.361
    29-03-2011

    De Oranjes en Joden in Nederland

    De Oranjes en Joden in Nederland: ‘Het zwijgen van koningin Wilhelmina heeft levens gekost’

    Hans Knoop en Manfred Gerstenfeld over de Oranjes en de Joden (en over Mark Rutte)

    Op 17 april opent koning Willem-Alexander in het Joods Historisch Museum te Amsterdam een tentoonstelling over de relatie van de Oranjes met de Joodse gemeenschap in Nederland. Naar verluidt is dat een innige band die inmiddels vier eeuwen beslaat. Royals en Joden, was dat altijd koek en ei of zijn er ook zwarte episoden? Zijn er historische feiten die men ter wille van de lieve vrede maar al te graag onder het koninklijk tapijt schuift? Journalist Hans Knoop en antisemitisme-expert Manfred Gerstenfeld geven antwoord. Met name één royal komt bij beiden niet goed uit de test.

    Hans Knoop verwierf wereldfaam met het opsporen van oorlogsmisdadiger Pieter Menten. Als hoofdredacteur van de Joodse krant NIW was hij de eerste die ooit prins Claus interviewde, de vader van onze huidige koning. Manfred Gerstenfeld groeide op in Amsterdam, maar verhuisde in 1968 naar Israël. Tot zijn pensioen was hij consultant van raden van bestuur bij diverse Fortune 500-bedrijven. Sinds begin jaren negentig is hij verbonden aan de Israëlische think tank JCPA, waarvan hij van 2000 tot 2012 de voorzitter was.

    ‘Een bijzonder pijnlijke affaire’
    Gerstenfeld: ‘Wilhelmina komt als een duistere figuur uit de oorlog. In haar radio-praatjes vanuit Londen heeft ze nagelaten de Nederlanders concreet op te roepen Joden te helpen en te laten onderduiken. Een bijzonder pijnlijke affaire. Een dikke smet op het blazoen van de koninklijke familie.’ Knoop concludeert dat het zwijgen van de vorstin in ballingschap levens heeft gekost: ‘Stel je voor dat Wilhelmina bij Radio Oranje de Nederlandse ambtenaren had opgeroepen om niet mee te werken aan welke anti-Joodse maatregel dan ook, dan zouden er ook foute mensen zijn geweest omdat ze ervoor betaald kregen of welke andere reden dan ook, maar dan zouden er veel meer zijn geweest die het niet zouden hebben gedaan.’

    Nederlandse ambtenaren waren intensief betrokken bij de praktische uitvoering van de Endlösung. De historicus Ad van Liempt, die onder andere de Jodenjacht van de reguliere Nederlandse politie heeft onderzocht, schat dat speciale politie-eenheiden circa 9.000 Joden hebben opgepakt en op transport gezet. Rond de jaarwisseling ’42-’43 werden bij de politie in de grote steden afdelingen opgericht met vage namen als ‘Centrale Controle’, ‘Groep X’, ‘Politieke Politie’ en ‘Bureau Joodsche Zaken’, divisies die zich specialiseerden in de jacht op Joden. Kamp Westerbork werd bewaakt door de Nederlandse Marechaussee. De Duitse bezetter werd alom door Nederlandse overheidsdienaren bijgestaan bij de uitvoering van de Shoah.

    ‘Wilhelmina noemde de Joden drie keer in 48 toespraken’
    Knoop heeft zelf uit de mond van Wilhelmina’s speechwriter, Loe de Jong, vernomen dat zij zijn teksten veelvuldig ontdeed van de verwijzingen naar het lot der Joden, zo lezen we in het binnenkort te verschijnen boek van Jaap Colthof over Joods Amsterdam van weleer. ‘In de 48 toespraken die zij [bij Radio Oranje] hield, noemde ze de Joden drie keer, meestal in een bijzin,’ constateert NOS royaltyverslaggever Karin Alberts. Gemiste kans op gemiste kans, oordeelt Knoop: ‘Als Wilhelmina bijvoorbeeld in november 1940 had gezegd dat het tekenen van de Ariërverklaring in strijd is met de Grondwet en dat men dat niet zou moeten doen, dan zouden er veel meer mensen hebben geweigerd. Als je de film terugdraait en je met de wijsheid van nu je gaat afvragen of de deportaties anders zouden zijn verlopen als de koningin via Radio Oranje het Nederlandse volk zou hebben opgeroepen massaal steun en hulp te bieden aan Joden kom je waarschijnlijk tot de conclusie dat dat zeer veel effect zou hebben gehad.’

    Is het positieve uitgangspunt van de expositie in het Joods Historisch daarmee gebaseerd op een valse mythe? In de delta aan de Noordzee was het voor Joden eeuwenlang relatief goed toeven, zeker wanneer je het vergelijkt met de ellende die hen op veel plaatsen elders in Europa ten deel viel. Het Huis van Oranje dat hier eeuwen met de scepter zwaaide staat symbool voor die tolerantie.

    ‘Vijf oorlogsjaren wegen zwaarder dan die 395 andere’
    De historicus Bart Wallet, die veel over de relatie Joden-Oranjes heeft gepubliceerd, constateert dat Joden traditioneel veel lof en waardering hadden voor het Huis van Oranje. Bij de tentoonstelling verschijnt een boek van zijn hand, gebaseerd op zijn jarenlange research.

    In Wallets artikel van 30 januari 2015 in het NIW legt hij uit dat het in 1898 verschenen boek Oranjebloesems van Tobias Tal ‘een eeuw lang de bron was waaruit geput werd om de relatie tussen Nederlandse Joden en de Oranjes’ te duiden. Wallet constateert dat Tal in die publicatie de ‘wortel van de verbondenheid’ van de Joden met het Huis van Oranje legt bij Willem van Oranje, ‘die gestreden had voor godsdienstvrijheid en door wiens tolerantie vervolgde Joden een veilig thuis vonden in de Nederlandse Republiek. (…) Sindsdien hadden alle Oranjes als waarborg voor de vrijheden van de Nederlandse Joden gefungeerd.’

    Knoop: ‘Ik erken dat de Joden het 400 jaar onder de Oranjes relatief goed hebben gehad. Veel beter dan elders. Dat is een onmiskenbaar feit. Daar dienen we ze dankbaar voor te zijn, maar helaas in die 400 jaar wegen die vijf oorlogsjaren voor mij zwaarder dan die overige 395.‘

    Gerstenfeld benadrukt dat Wilhelmina al in de aanloop naar de oorlog zich van haar slechtste kant heeft laten zien: “Toen de Nederlandse regering de Joodse vluchtelingen uit Duitsland op een centrale plek wilde opvangen, liet Wilhelmina de plannen bijstellen. Nanda van der Zee heeft dat in haar boek Om erger te voorkomen heel duidelijk beschreven. De meest voor de hand liggende plek was destijds een leegstaande kazerne in Ermelo. De vorstin heeft zich daar toen tegen verzet, want ze vond dat het te dicht bij haar jachtterreinen was.

    “Joodse vluchtelingen kun je echter prima in de buurt van je koninklijke wilde zwijnen huisvesten. Als er iemand wel van die beesten afblijft dan zijn het de Joden. Dat zijn de minste gevaarlijke mensen voor varkens. Dat was natuurlijk een misselijk gebaar van de majesteit. Hierdoor kwamen de vluchtelingen in het beruchte Westerbork terecht, dat toen nog niet berucht was. Het was vrijwel de leegste plek in Nederland. Er was geen station. Die mensen werden ergens op de hei gedumpt, terwijl het heel respectabele mensen waren die uit Duitsland waren gevlucht. Als je dat dan vergelijkt met hoe de regering nu met vluchtelingen omgaat.”

    ‘De Nederlanders waren altijd zuinig’
    Verzuilde maatschappij of niet, als je vluchteling opneemt draag je daar als maatschappij samen de kosten voor?

    Gerstenfeld: “Dat is waar. Maar de Nederlanders waren altijd zuinig. Ze waren niet pro-Joods, hoewel het antisemitisme nooit de omvang heeft bereikt van de buurlanden. Al is de situatie in Nederland inmiddels bijzonder zorgwekkend, maar we blijven even bij WOII.

    “Bij de meeste leden van de Nederlandse regering in ballingschap had de absurde notie post gevat dat als zij ook onderscheid gingen maken tussen gemiddelde Nederlandse burgers en Joodse Nederlanders, ze – net als de Duitsers – zouden discrimineren. Dat is natuurlijk geen grond om niet heel het land aan te sporen en de ambtenarij voorop, waar mogelijk, Joden te helpen met bijvoorbeeld eten en onderduikadressen. En vooral geen instrument te worden van de Jodenvervolging. Maar de ambtenarij functioneerde maar al te vaak als radertje in de Duitse moordmachine. En Wilhelmina liet het geruisloos passeren. Je mag niet zeggen: wie zwijgt stemt toe. Maar niets zeggen was hier duidelijk het verkeerde signaal.

    “Julie-Marthe Cohen, conservator van het Joods Historisch, draait er tegenover de NOS niet omheen: ‘Dat is ook een heel gevoelig punt. [Wilhelmina] had via dat sterke medium (Radio Oranje) de mogelijkheid gehad om mensen te bereiken en aan te zetten om bijvoorbeeld Joodse onderduikers op te nemen. Ze had kunnen zeggen: iedereen die Joden verraadt, wordt streng gestraft na de oorlog. Maar ze heeft dat niet gedaan. Het had veel feller gekund.

    “Sommige ministers waren zo dom of immoreel of beide, daar kun je je bijna geen voorstelling van maken. Ook na de oorlog werd er nog alom geblunderd.”


    http://politiek.tpo.nl/2018/04/16/de...levens-gekost/
    Goed artikel voor Mathijs m.b.t. de PVDA:


    http://politiek.tpo.nl/2015/01/18/de...-u-uit-pluche/

  2. #2
    MVC Lid

    Reacties
    21.391
    18-12-2015

    pedonetwerk


    het ronde huis: http://rondehuis.blogspot.nl