an3sdej
29-03-2006, 19:56
Varkens met extra gen maken visolie
Door onze redactie wetenschap
Rotterdam, 28 maart. Amerikaanse onderzoekers hebben via genetische manipulatie varkens gemaakt met hoge gehaltes omega-3-vetzuren in hun vlees. Dat rapporteren zij deze week in Nature Biotechnology.
Omega-3-vetzuren in de voeding helpen het risico op hart- en vaatziekten te verminderen. De belangrijkste bron is vette vis. Vlees bevat doorgaans maar heel weinig van deze stoffen. De omega-3-varkens kunnen daar verandering in brengen.
De Amerikaanse onderzoekers onder leiding van Yifan Dai van de universiteit van Pittsburgh plaatsten via genetische manipulatie het zogeheten fat-1-gen, afkomstig van het wormpje Caenorhabditis elegans, in gekweekte varkenscellen. Dit gen bevat de informatie voor een enzym dat n-6-vetzuren die normaal in varkensvet voorkomen omzet in de gezonde omega-3-vetzuren. Door de gemanipuleerde cellen in een lege eicel te plaatsen (klonen), verkregen de onderzoekers zes omega-3-biggetjes.
De dieren verschillen onderling sterk in de mate waarin zij n-6-vetzuren omzetten in n-3-vetzuren. Niet allemaal hadden zij evenveel kopieën van het gen uit de worm ontvangen. De concentratie n-3-vetzuren in staartvlees van de biggen bleek ook drie keer hoger dan normaal.
„Iedereen is op omega-3-vetzuren gesprongen nadat de gezondheidseffecten ervan duidelijk werden”, zegt Henk Haagsman, hoogleraar vleeswetenschappen van de Universiteit Utrecht. „In de varkenshouderij is al jarenlang geprobeerd via de voeding meer van deze stoffen in het vlees te krijgen. Dat moest met visolie en dat was een probleem, want dat smaakt slecht. Erger nog was dat door de toevoeging het varkensvet zachter werd waardoor het heel andere eigenschappen kreeg in de verwerking. De transgene varkens hebben dat probleem niet, omdat de totale hoeveelheid onverzadigde vetzuren in het vlees gelijk blijft.”
Haagsman vraagt zich wel af of de consument vlees van gemanipuleerde dieren zal accepteren. „Ook moet nog worden uitgezocht wat het effect is van de aanmaak van de vetzuren in het varkenslijf. De nieuwe vetzuren zijn gezond voor het hart, maar er kunnen ook afbraakstoffen vrijkomen die schadelijk zijn voor het dier.”
Het Voedingscentrum in Den Haag adviseert een- of tweemaal in de week vis te eten vanwege het gunstige effect van omega-3-vetzuren. Voedingsdeskundige Henk van den Berg van het Voedingscentrum: „Als dat advies ruim wordt opgevolgd, krijgen we een duurzaamheidsprobleem door overbevissing. Alternatieve bronnen zijn dus welkom.”
http://www.nrc.nl/wetenschap/article263094.ece
Door onze redactie wetenschap
Rotterdam, 28 maart. Amerikaanse onderzoekers hebben via genetische manipulatie varkens gemaakt met hoge gehaltes omega-3-vetzuren in hun vlees. Dat rapporteren zij deze week in Nature Biotechnology.
Omega-3-vetzuren in de voeding helpen het risico op hart- en vaatziekten te verminderen. De belangrijkste bron is vette vis. Vlees bevat doorgaans maar heel weinig van deze stoffen. De omega-3-varkens kunnen daar verandering in brengen.
De Amerikaanse onderzoekers onder leiding van Yifan Dai van de universiteit van Pittsburgh plaatsten via genetische manipulatie het zogeheten fat-1-gen, afkomstig van het wormpje Caenorhabditis elegans, in gekweekte varkenscellen. Dit gen bevat de informatie voor een enzym dat n-6-vetzuren die normaal in varkensvet voorkomen omzet in de gezonde omega-3-vetzuren. Door de gemanipuleerde cellen in een lege eicel te plaatsen (klonen), verkregen de onderzoekers zes omega-3-biggetjes.
De dieren verschillen onderling sterk in de mate waarin zij n-6-vetzuren omzetten in n-3-vetzuren. Niet allemaal hadden zij evenveel kopieën van het gen uit de worm ontvangen. De concentratie n-3-vetzuren in staartvlees van de biggen bleek ook drie keer hoger dan normaal.
„Iedereen is op omega-3-vetzuren gesprongen nadat de gezondheidseffecten ervan duidelijk werden”, zegt Henk Haagsman, hoogleraar vleeswetenschappen van de Universiteit Utrecht. „In de varkenshouderij is al jarenlang geprobeerd via de voeding meer van deze stoffen in het vlees te krijgen. Dat moest met visolie en dat was een probleem, want dat smaakt slecht. Erger nog was dat door de toevoeging het varkensvet zachter werd waardoor het heel andere eigenschappen kreeg in de verwerking. De transgene varkens hebben dat probleem niet, omdat de totale hoeveelheid onverzadigde vetzuren in het vlees gelijk blijft.”
Haagsman vraagt zich wel af of de consument vlees van gemanipuleerde dieren zal accepteren. „Ook moet nog worden uitgezocht wat het effect is van de aanmaak van de vetzuren in het varkenslijf. De nieuwe vetzuren zijn gezond voor het hart, maar er kunnen ook afbraakstoffen vrijkomen die schadelijk zijn voor het dier.”
Het Voedingscentrum in Den Haag adviseert een- of tweemaal in de week vis te eten vanwege het gunstige effect van omega-3-vetzuren. Voedingsdeskundige Henk van den Berg van het Voedingscentrum: „Als dat advies ruim wordt opgevolgd, krijgen we een duurzaamheidsprobleem door overbevissing. Alternatieve bronnen zijn dus welkom.”
http://www.nrc.nl/wetenschap/article263094.ece