el_Mokhtari
28-03-2006, 21:29
door Youssef Azghari
Marokkaanse Berberjongeren die hier zijn opgegroeid én op zoek gaan naar invulling van hun identiteit, hebben het dubbel zo zwaar als hun Nederlandse leeftijdgenoten. Zij leven in minstens drie verschillende culturen en moeten zich van jongs af aan in meerdere talen uitdrukken. Thuis spreken ze Berbers, in de moskee leren ze Arabisch en op school Nederlands. Hoewel ik –ook afkomstig uit het Rifgebergte– weet dat we onderling net zo divers zijn als de Nederlanders, vallen mij toch drie categorieën extra op.
De eerste categorie Nederlandse Berberjongeren kiest voor assimilatie, omdat de cultuur van hun ouders hen in de weg staat. Zij wisselen, afhankelijk van de plaats waar ze leven, net zo makkelijk van religie en moedertaal als van cultuur. Zij hebben geen boodschap aan de eigen Berber-achtergrond of de islam. Alles wat westers is vinden ze geweldig, omdat dat voor moderniteit staat. Tegelijkertijd hebben ze een hekel aan hun oorsprong, omdat dat symbool staat voor achteruitgang. Daarom associëren ze zich liever niet met een volk dat in hun ogen qua denken en doen eeuwen achterloopt. Ze verkennen alle uithoeken van de wereld, maar het land van hun ouders laten ze links liggen. Op de vraag ’waar kom je vandaan?’ zal zo’n geassimileerde Berber, die bijvoorbeeld in de grote havenstad woont, resoluut antwoorden ’ik kom uit Rotterdam!’
Een tweede categorie doet wel haar best om via opleiding of werk hier een bestaan op te bouwen, maar zal de Berber-achtergrond en islamitische rituelen nooit opgeven. Zij klampen zich stevig vast aan hun oorspronkelijke cultuur. Zo houden ze de oeroude tradities in eer. Hun neus ophalen voor de volgens hen te vrije westerse manier van leven is hun niet vreemd. Daarom zullen zij nooit buiten de eigen groep trouwen. Hun kinderen moeten namelijk ook opgroeien met de Berbercultuur en de Koran. Het liefst gaan ze elk jaar op vakantie naar Marokko. Op de vraag ’waar kom je vandaan?’ zullen zij dan ook met trots antwoorden ’Ik kom uit de Rif!’
Een derde categorie voelt zich nergens thuis. Deze jonge Marokkaanse Berbers van Nederlandse bodem hebben zowel een bloedhekel aan hun Berbercultuur met haar pre-islamitische tradities, zoals heiligenverering, als aan het verderfelijke Westen waar ze in opgroeien. In hun zoektocht naar wie ze zijn komen ze uit bij hun Arabische wortels. Hoewel hun ouders én voorouders altijd Berbers zijn geweest voelen zij zich vreemd genoeg door de taal van de Koran heel Arabisch. Zij dragen traditionele kledij in zwart of wit die geen enkele relatie heeft met de kleurrijke Berberse klederdracht. Op vakantie gaan ze nooit en als ze op reis gaan dan vanwege de djihad. Hun wereldbeeld is te vergelijken met dat van de Taliban. Muziek is voor de ongelovigen en elk beeld dat naar een persoon verwijst zien ze als afgoderij.
Toen ik onlangs op een feestje een foto wilde nemen van een Marokkaans gezelschap stuitte ik op zo’n Taliban-Berber. Op het moment dat ik de foto nam bedekte deze jongen van midden twintig schielijk met zijn handen zijn bebaarde gezicht. Hij wilde niet op de foto. Volgens hem heeft Allah afbeeldingen van mensen verboden. ’God wil geen imitatie van zijn schepping’, zei hij. Op mijn retorische vraag ’waar kom jij in godsnaam vandaan?’ trok hij zijn schouders op en zei: ’Het is belangrijker waar we naartoe gaan. Dat God ons via gebeden leidt naar het paradijs waar alles mag.’ Anders dan de rest houden zij niet van het leven hier, maar verlangen ze vurig naar het hiernamaals.
Van de drie categorieën, die met hun keuzes voor volledige assimilatie, krampachtig cultuurbehoud of totale isolatie allen een doodlopende weg inslaan, heeft de laatste zich tijdens hun leven al helemaal buiten de maatschappij geplaatst. Vroeger dacht ik dat het om uitzonderingen ging, maar hun aantal lijkt te groeien. Aan ons, de Berbers, om hen aan hun haren uit hun isolement te trekken.
Bron: Trouw.nl