Bekijk volle/desktop versie : Verweesde aanhangers Mélenchon twijfelen tussen Macron en thuisblijven



07-05-2017, 21:09
'Le Pen is horreur, maar op Macron kan ik moeilijk stemmen'

ARTIKELWat moet de achterban van de verslagen radicaal-linkse kandidaat Mélenchon zondag? Van de harde kern van de aanhang van Mélenchon stemt slechts eenderde op Macron. De rest blijft thuis.

'Marine Le Pen, dat is de horreur. Maar op Emmanuel Macron kan ik toch moeilijk stemmen', zegt Corinne Mollette (52), medewerkster van een uitgeverij. Het is 1 mei, het volk van links marcheert van de Place de la République naar de Place de la Nation in Parijs. Ze dragen rode vlaggen en spandoeken tegen het kapitalisme. Zoals altijd zijn er merguez en blikjes bier.

Hier lopen mensen die in de eerste ronde op de radicaal-linkse kandidaat Jean-Luc Mélenchon hebben gestemd. In 2002 was links de drijvende kracht achter het 'Republikeins Front' tegen Jean-Marie Le Pen. Maar nu aarzelt het volk van links. Macron is een liberaal, zeggen ze, de kandidaat van het geld en de bazen die de rechten van de werknemers verder zal afbreken. Waar komt hij eigenlijk vandaan, zo plotseling? Is hij geen stroman van banken en magnaten?

Van de harde kern van de aanhang van Mélenchon stemt slechts eenderde op Macron. De rest blijft thuis. Wel houden veel radicaal-linkse kiezers de peilingen nauwlettend in de gaten. Als Le Pen stijgt, gaan ze morgen alsnog Macron stemmen. Zo niet, dan blijven ze thuis of stemmen ze blanco. 'Ik hoop dat Macron met een zo klein mogelijk verschil wint', zegt leraar, documentalist en activist Daniel Lartichaux (35). 'Dat is een goede boodschap van wantrouwen.'

Thuis blijven
Mélenchon haalde 19,5 procent, twee trotskisten samen nog 1,6 procent

Mollette en Lartichaux zullen waarschijnlijk thuis blijven. De laatste peilingen geven Macron 62 procent, tegen Le Pen 38 procent. Tenzij er iets heel vreemds gebeurt, viert Macron morgenavond zijn overwinning op de binnenplaats van het Louvre. Meteen daarna staat hij voor een immense taak. Hij wil liberale hervormingen doorvoeren in een land waar meer dan 40 procent van de kiezers in de eerste ronde op een antiliberale kandidaat heeft gestemd. Marine Le Pen haalde 21,3 procent met een felle campagne tegen Europa en de globalisering, Mélenchon haalde 19,5 procent, twee trotskisten samen nog 1,6 procent. Al deze kandidaten propageerden een radicale breuk met 'het systeem' waarvoor Macron staat.

Macron heeft aangekondigd meteen door te pakken. Hij wil de omstreden arbeidswet, waartegen in het voorjaar van 2016 zo fel werd gestaakt en gedemonstreerd, verder aanscherpen. De onderhandelingen over arbeidsvoorwaarden moeten verder worden gedecentraliseerd om de macht van de vakbonden in te perken. Daarnaast wil Macron de ontslagvergoedingen aan een maximum binden.

Sociale oorlog
Emmanuel Macron.
Emmanuel Macron. © AFP
Een oorlogsverklaring, vindt links. De invloedrijke journalist en filmmaker François Ruffin schreef een open brief aan Macron: 'Het hangt in de lucht, u wordt gehaat. Ik ben ongerust over mijn land, niet zozeer over zondag, maar over de vijf jaar die volgen. U draagt de sociale oorlog met u mee zoals een wolk het onweer draagt.'

Mogelijk wordt Macron in zijn eerste maanden al geconfronteerd met stakingen en blokkades, treinen die niet rijden, demonstraties en anarchisten die de politie aanvallen. De rest van Europa zal er met enige verbazing naar kijken. In landen als Duitsland, Nederland, Zweden of Groot-Brittannië zijn veel diepgaander hervormingen doorgevoerd. En, hoe je het ook wendt of keert, die landen staan er economisch beter voor dan Frankrijk, waar de werkloosheid bijna 10 procent bedraagt.

'Macro-economisch wel', zegt activist Lartichaux. 'In Frankrijk heb je meer werklozen. Maar in Duitsland of Engeland heb je meer werkende armen. Wij willen een echte bescherming van de werknemer. Stabiel werk. We willen niet onderhandelen over precaire arbeid', zegt Lartichaux.

Vijftien uur per week werken
De Fransen hebben een verbazingwekkende verhouding tot de realiteit

Dominique Reynié
Er moet toch een beter alternatief zijn dan de landen van Noord-Europa, met hun flexwerk en felle onderlinge concurrentie. 'De economie moet in dienst staan van de mens, niet andersom. De economie is er om de mens een waardig leven te verschaffen. Dat kan ook heel goed. De productiviteit is enorm gestegen. Als iedereen vijftien uur per week zou werken, zouden we goed kunnen leven. We moeten alleen de rijkdom anders verdelen. Het is mogelijk, maar wat het verhindert: als één land zoiets wil doen, wordt het keihard aangevallen door het kapitalisme, de banken, de financiële wereld', zegt hij. 'Daarom kan er alleen iets echt veranderen als er in meer landen een opstand uitbreekt.'

Utopisme, vindt de politicoloog Dominique Reynié, directeur van de liberale denktank Fondapol. 'De Fransen hebben een verbazingwekkende verhouding tot de realiteit', zegt hij. 'Veel mensen denken: als je iets wilt, dan kan het ook.' Dat past in de Franse traditie, zegt hij. Tijdens de absolute monarchie stond de politieke wil van de koning centraal. Na de Revolutie werd de soevereiniteit overgedragen van de koning op het volk. De staat moet de wil van het volk uitvoeren.

En het volk wil het Franse sociale model behouden. 'De politiek moet de economie bepalen, niet omgekeerd. Of heb ik soms iets gemist?', zegt Mélenchon-kiezer Thibaut (38), medewerker van een non-gouvernementele organisatie.

De Franse Tony Blair
Inmiddels weten we waar zijn Cool Brittannia toe heeft geleid: de Brexit

Macron vindt dat Frankrijk 'de wereld zoals zij is' moet accepteren, zoals andere landen ook gedaan hebben. Alleen krijgt Frankrijk een liberale president op een moment dat het liberalisme elders ter wereld alweer over zijn hoogtepunt heen is. De BBC vergeleek Macron met een jonge Tony Blair. Macron zei het als een compliment op te vatten. Maar Blair trad aan als premier van Groot-Brittannië in 1997, twintig jaar geleden. Inmiddels weten we waar zijn Cool Brittannia toe heeft geleid: de Brexit. De schaduwzijden van de globalisering zijn duidelijk geworden. De sociale ongelijkheid nam toe en veel burgers ervaren een verlies van geborgenheid en gemeenschapszin.

Macron heeft de wil om hervormingen door te voeren, maar heeft hij er ook de politieke kracht voor? Zijn basis is smal. In de eerste ronde haalde hij slechts 24 procent, tegenover 29 procent voor Hollande in 2012 en 31 procent voor Sarkozy in 2007. De tweede ronde gaat hij waarschijnlijk gemakkelijk winnen, maar niet omdat hij zo populair is.

'Veel kiezers stemmen alleen op Macron om Le Pen tegen te houden', zegt Reynié. In juni volgen de parlementsverkiezingen. Zal Macron een meerderheid weten te halen met zijn nieuwe partij En Marche!? Of anders een coalitie weten te smeden die impopulaire hervormingen aandurft?

Reynié is sceptisch. 'Het Franse sociale model is niet houdbaar, door de vergrijzing van de bevolking en de staatsschuld. Er is een nieuw contract nodig tussen regering en burgers. Daarbij zullen offers gebracht moeten worden. Maar wie wil die brengen? We lopen echt het risico op een grote crisis of een failliet', zegt hij.

Nieuwe wil tot verzet
Het Franse sociale model wordt steeds meer afgebroken

Daniel Lartichaux
In een café aan de Place de la Nation hoopt de linkse activist Daniel Lartichaux juist op zo'n crisis. Als Macron morgen wordt gekozen, zal hij met zijn kameraden tegen hem vechten, met alles wat hij in zich heeft. 'Het Franse sociale model wordt steeds meer afgebroken. De kapitalisten willen alles hebben, ze kennen geen grenzen. Maar als ze aanvallen, creëren ze een nieuwe wil tot verzet. We zullen nog veel slagen verliezen. Maar op een gegeven moment wordt de druk te hoog. Dan klapt het systeem.'


http://www.volkskrant.nl/buitenland/verweesde-aanhangers-melenchon-twijfelen-tussen-le-pen-macron-en-thuisblijven~a4492919/



Wij kunnen veel leren van Frankrijk, die gaan gewoon met bruut geweld tekeer tegen de politie voor hun vrijheden. In Nederland is men zo oer gehoorzaam aan autoriteit, Nederlanders zijn de natte droom van elke dictator.