Bekijk volle/desktop versie : Alevieten en Gülenisten klagen over lange arm Erdogan.



29-04-2016, 22:35


De onzichtbare lange arm van Erdogan

Turkse ondernemers in Nederland verliezen klandizie

artikelHet debat dat in Nederland is losgebarsten over Ebru Umars arrestatie, legt maar een klein deel van Erdogans intimidatiepraktijken bloot. Zijn lange arm reikt veel verder. Alle partijen die het niet eens zijn met de koers van zijn AK-partij, worden keihard aangepakt, niet alleen in Turkije. Ook daarbuiten.

lk jaar gaan Nederlandse alevitische jongeren in de zomer naar Turkije om het bloedbad van Sivas te herdenken. Ze vliegen naar Istanbul en nemen vervolgens de bus naar Sivas, waar in 1993 bij een aanval van radicale soennieten 37 doden vielen. De meeste slachtoffers waren alevitische intellectuelen en kunstenaars.

Dit jaar gaan de jongeren niet. De reis is afgelast. 'Om veiligheidsredenen', zegt Fethi Killi, tot afgelopen zondag voorzitter van de Nederlandse alevitische federatie HAK-DER. Begin april werden de risico's van de trip op een Europese alevitische bijeenkomst in Duitsland besproken. De leiders hadden 'sterke aanwijzingen' dat de Turkse geheime dienst alevieten in de diaspora in het vizier heeft en dat die 'het nodige zou doen' als de jongeren naar Turkije gaan. Killi: 'Het is speculeren wat ze te wachten staat. Collectieve arrestaties of erger. In elk geval is de situatie zo dreigend dat we de reis niet verantwoord vinden.'

Erdogans intimidatiepraktijken

Alle aandacht is deze week gevestigd op de Turks-Nederlandse columniste Ebru Umar, die vorig weekeinde werd aangehouden in haar vakantiehuis in Kusadasi en 'landarrest' heeft wegens beledigende tweets. Ze noemde de Turkse president Recep Tayyip Erdogan onder meer 'de megalomaanste dictator die Turkije sinds de oprichting van de republiek in 1923 kent'.

Het debat dat in Nederland is losgebarsten over Umars arrestatie, legt volgens Killi maar een klein deel van Erdogans intimidatiepraktijken bloot. Het gaat 'de sultan' niet alleen om het monddood maken van Europese critici die de grenzen van de vrijheid van meningsuiting opzoeken en misschien overschrijden. Zijn lange arm reikt veel verder, zegt Killi. Alle partijen die het niet eens zijn met de koers van zijn AK-partij, worden keihard aangepakt; niet alleen in Turkije, ook daarbuiten. Dat geldt voor alevieten, Koerden, linkse en seculiere Turken en, sinds 2013, ook voor aanhangers van Erdogans voormalige bondgenoot Fethullah Gülen.

Twee jaar geleden liet Erdogan op een Europese alevitische bijeenkomst in Keulen alle leiders en sprekers filmen, zegt Killi. De kritische Turgut Öker, ex-voorzitter van de Europese alevitische confederatie, is begin maart door drie officieren van justitie aangeklaagd in Turkije. Killi: 'Dat is een boodschap aan het adres van alle alevitische bestuurders in de diaspora: houd je mond, want anders loop je gevaar.'

Reizen van alevitische verenigingen staan op de radar in Turkije, vandaar de annulering van de jongerenreis naar Sivas. Ook sociale media van Turken in de diaspora worden in de gaten gehouden, weet Killi. Ayhan Erbudak, voorzitter van de Alevitische Culturele Vereniging Amersfoort, heeft op Facebook 'lelijke dingen' gezegd over Erdogan. Hij is aangeklaagd door de Turkse staat en is twee weken geleden naar Turkije vertrokken om zich te verantwoorden.

Nederlandse Fethullah Gülen-sympathisanten

Ook onder Nederlandse Fethullah Gülen-sympathisanten heerst grote angst. In Diyanet-moskeeën, gefinancierd en aangestuurd door het Turkse ministerie van Godsdienstzaken, wordt heftig gefulmineerd tegen aanhangers van Erdogans grootste vijand, zeggen ze. Moskeegangers zouden worden aangespoord tegen hen in actie te komen.

Concrete bewijzen hebben de Gülenisten niet, maar ze vinden het opvallend dat er veel 'vreemde dingen' gebeuren in hun omgeving. Niet alleen de openlijke Gülen-krant Zaman Vandaag heeft veel adverteerders verloren, zegt hoofdredacteur Mehmet Cerit. Ook zaken van neutrale ondernemers, van wie alleen in de gemeenschap bekend is dat ze Gülen-sympathieën koesteren, verliezen opvallend veel klandizie de laatste tijd.

De Volkskrant sprak met drie ondernemers, die allen uit angst voor represailles niet met hun naam in de krant willen. 'AKP-stemmers komen hier geregeld binnen stennis schoppen', zegt de eigenaar van een supermarkt in de omgeving van Rotterdam. 'Ze maken me uit voor terrorist en landverrader waar andere klanten bij staan.' In de lokale Turkse gemeenschap staat hij bekend als lid van de Gülen-beweging. Zelf voelt hij dat niet zo. Hij is gecharmeerd van Gülen, maar het lang niet altijd met hem eens. 'Ik heb geen zin me daarvoor publiekelijk te verantwoorden. Omdat ik geen afstand neem van Gülen, is nu een soort van boycot afgeroepen.'

Failliet is hij nog niet. Maar als het zo doorgaat, zal hij het hoofd niet lang meer boven water kunnen houden. Hij heeft gespeeld met de gedachte elders een winkel te beginnen. 'Dat heeft geen zin. Ik heb een Gülenstempel. Binnen de kortste keren wordt dat ook op een andere plek in Nederland bekend.'

De eigenaar van een Amsterdamse groothandel, een familiebedrijf, zegt de afgelopen twee jaar veel klanten te hebben verloren. 'Klanten die al vijftien jaar bij ons komen, blijven weg. Zonder opgaaf van redenen. We worden ook geweerd uit ondernemersverenigingen. We worden op alle fronten uitgesloten.'

Die boycot is grensoverschrijdend. Een reclametak van het bedrijf in Duitsland verliest ook klanxten. En in Frankrijk ketste een vrijwel zekere deal plotseling af. Zijn groothandel redt het, omdat hij niet louter afhankelijk is van de Turkse gemeenschap. 'Zakelijk heb ik geen kleur', zegt de eigenaar. 'Persoonlijk spreken Gülens ideeën over de positie van de islam mij wel aan. Ze passen in mijn leven als moderne Amsterdammer.'

De angst voor Erdogan dringt ook zijn privéleven binnen, zegt hij. Zo spreekt hij tegenwoordig nauwelijks meer met zijn nicht die in Turkije voor de overheid werkt. 'Ze durft me niet te bellen. Ze is bang dat ze erachter komen dat ze contact heeft met een Gülen-figuur. Dat kan haar haar baan kosten.'

Tegen een grote Haagse zorginstelling, ook een familiebedrijf, werd twee keer binnen een jaar een serieuze klacht ingediend. De eerste keer zou sprake zijn van grootschalige fraude. De tweede keer werd melding gemaakt van ontucht. Beide keren is de instelling door de inspectie vrijgepleit. De eigenaar is ervan overtuigd dat de valse meldingen uit AKP-hoek komen. 'Het pesten houdt niet op', zegt hij. Twee weken geleden viel een dreigbrief op de mat, waarin een bomexplosie werd aangekondigd. De brief was ondertekend met PKK. 'Raar dat de afzender zich zo bekendmaakt. Dat het uit Koerdische hoek komt, is onwaarschijnlijk. Het past niet in het PKK-patroon.'

De zorgondernemer heeft extra beveiliging geregeld, camera's opgehangen en de wijkagent gevraagd een oogje in het zeil te houden. Zijn vakantie naar Turkije deze zomer heeft hij geannuleerd. Hij vreest te worden aangehouden. 'Wat er dan met je gebeurt, is onzeker. Turkije is geen rechtsstaat.'

De Turks-Nederlandse cultureel antropoloog Ibrahim Yerden ziet de angst groeien bij alle groeperingen die niet in het Erdogan-kamp zitten. 'De shock over de steeds dreigender Turkse lange arm is groot', zegt hij. 'Iedereen loopt op eieren. Men houdt zich koest.'

Ook Erdogan-critici nationalistisch

Hij zegt dat de meeste Turken nogal nationalistisch zijn, zelfs de Erdogan-critici. 'Ze kunnen niet zonder vakantie naar Turkije. Ze hebben daar een huis, willen op familiebezoek, sommigen hebben daar een zaak. Pas als ze een trip als echt gevaarlijk inschatten, zullen ze wegblijven.' In dat perspectief vindt hij het veelzeggend dat sommige Turkse Nederlanders dit jaar een andere vakantiebestemming kiezen. En de alevitische jongeren hun Sivas-reis hebben geannuleerd.

Erdogan probeert maximale controle uit te oefenen op zijn critici in de diaspora, zegt Yerden. Hij gebruikt de Diyanet, de 'onzichtbare lange arm die informatie kan inwinnen', en de talrijke Turkse verenigingen en ondernemersorganisaties om mensen onder druk te zetten. Als een voorzitter van een alevitische organisatie wordt opgepakt, is dat een signaal naar de hele groep. Kijk uit, of er gebeurt je hetzelfde. 'Omdat Turken weinig individualistisch zijn, groepsgewijs zijn georganiseerd is het gemakkelijker om druk uit te oefenen.'

Volgens de antropoloog is er veel woede onder Turkse Erdogan-critici over de 'Merkel-deal' en de 'serviele houding' van Europa. 'Ze worden in de steek gelaten, zo ervaren ze dat. Ze zien geen oplossing. Sommigen hopen stiekem dat Erdogan binnenkort dood gaat.'

Intussen nemen de spanningen in Turkije en de diaspora tussen het pro- en het anti-Erdogankamp toe. Yerden spreekt ook geregeld Erdogan-aanhangers, een meerderheid in de Turks-Nederlandse gemeenschap. 'Die zijn trots op de macht die Erdogan uitstraalt. Merkel is wel vier keer om raad gaan vragen bij de Turkse president. Turkije heeft Europa niet meer nodig, zeggen ze. Erdogan opereert op wereldniveau. Zo kunnen ze blijven dromen van een tweede Ottomaans rijk.'

29-04-2016, 22:36


bron: http://www.volkskrant.nl/buitenland/de-onzichtbare-lange-arm-van-erdogan~a4292017/

29-04-2016, 23:44
waarom zit jij steeds westerse propaganda te verheerlijken?

29-04-2016, 23:52
Ik ben altijd al pro-Erdogan geweest maar wanneer ik de Turkse TV kijk , dan kijk ik puur en alleen naar oppositie tv kanalen zoals CNN Turk en HALK TV , Ulusal etc. Ik vind dat meer interessant. Ik wil juist weten hoe de vijand denkt en te werk gaat.

30-04-2016, 00:07


heil Erdogan