elTahar
21-07-2013, 18:24
http://www.atheismresearch.com/
http://www.trouw.nl/tr/nl/5091/Religie/article/detail/3476540/2013/07/16/Alleen-atheist-is-te-vaag-er-zijn-zes-soorten-ongelovigen.dhtml
Geen echte nieuwswaarde, maar toch interessant genoeg om de verschillende beweegredenen en categorieën onder de loep te nemen.
De vurige rationalist Richard Dawkins is duidelijk een niet-gelovige, maar alle 'passieve' ongelovigen mogen ook aanspraak maken op die titel. Wordt het niet eens tijd om de definitie van 'atheïst' aan te scherpen?
Sociologen van een universiteit in de Amerikaanse stad Chattanooga maken nu een beginnetje: aan de hand van een enquête onder 1153 landgenoten onderscheiden ze zes typen. 'Niet-gelovigen vormen een hele diverse gemeenschap', vertellen Christopher Silver en Thomas Coleman aan de website Raw Story. 'In eerdere onderzoeken werden zij die niet geloofden in het bestaan van één of meerdere goden ondergebracht in één categorie.'
De zogenoemde 'nones' haalden het afgelopen jaar meermaals het nieuws. Ze vormen een groot en snel groeiend deel van de Amerikaanse bevolking. Maar, zo menen Silver en Coleman, de 'nones' laten zich niet zo maar op één hoop gooien. Ze vormen net zo min als christenen of moslims een homogene groep.
De typologie die de sociologen hebben opgesteld is naar eigen zeggen allerminst definitief: 'Over 30 jaar onderscheiden we misschien wel 32 typen. Voorlopig gaan ze uit van de volgende categorieën:
- De intellectuele atheïst (of agnost)
'De individu die actief kennis vergaart door middel van intellectuele interactie.' Hij verdiept zich in zaken als ontologie (de zijnsleer) en ongeloof, gaat graag in discussie en neemt graag deel aan debatten. Dat doet hij niet alleen op internet, maar ook 'face to face'.
- De activist
Maakt werk van zijn 'ongeloof'. Hij zet zich in voor maatschappelijke thema's die atheïsten over het algemeen belangrijk vinden, zoals 'humanisme, feminisme, rechten voor homo's, biseksuelen en en transgenders, dierenrechten en de scheiding van kerk en staat. Zijn activisme kan variëren van 'het informeren van vrienden' tot bijvoorbeeld deelname aan betogingen. Waarschijnlijk is deze groep in de Verenigde Staten groter dan in Nederland, omdat religie in de VS onderdeel uitmaakt van het establishment.
- De zoeker-agnost
Twijfelt aan het bestaan van hogere machten, maar is niet overtuigd dat ze niét bestaan. Hij 'erkent de beperkingen van het menselijk kenvermogen' en heeft geen sterke ideologische overtuigingen.
- De anti-theïst
Is uitgesproken antireligieus. Hij 'vindt religie bekrompen en noemt religieuze instituten bekrompen en schadelijk voor de maatschappij'. 'De anti-theïst heeft een duidelijke (en in zijn ogen superieure) kijk op de beperkingen en de gevaren van godsdiensten'. In hoeverre hij zijn overtuigingen kenbaar maakt, hangt af van zijn persoonlijkheid.
- De niet-theïst
Houdt zich bezig met religie noch het bestrijden van religie. 'Godsdienst speelt zijn wereldbeeld geen rol. Hij kan apathisch zijn over zijn geloof, maar gewoon ongeïnteresseerd.'
- De rituele atheïst
Volgens Silver en Coleman de meest verrassende categorie. De rituele atheïst gelooft niet in hogere machten en rekent zich niet tot een specifieke religie, maar 'maakt soms wel gebruik van de wijsheid en rituelen van religieuze tradities'. Hij doet bijvoorbeeld aan yoga of zingt christelijke liederen in een koor. Daaraan ontleent hij 'een persoonlijk soort zingeving'. Hij maakt er geen geheim van dat hij waarde hecht aan die (quasi)religieuze praxis.
http://www.trouw.nl/tr/nl/5091/Religie/article/detail/3476540/2013/07/16/Alleen-atheist-is-te-vaag-er-zijn-zes-soorten-ongelovigen.dhtml
Geen echte nieuwswaarde, maar toch interessant genoeg om de verschillende beweegredenen en categorieën onder de loep te nemen.
De vurige rationalist Richard Dawkins is duidelijk een niet-gelovige, maar alle 'passieve' ongelovigen mogen ook aanspraak maken op die titel. Wordt het niet eens tijd om de definitie van 'atheïst' aan te scherpen?
Sociologen van een universiteit in de Amerikaanse stad Chattanooga maken nu een beginnetje: aan de hand van een enquête onder 1153 landgenoten onderscheiden ze zes typen. 'Niet-gelovigen vormen een hele diverse gemeenschap', vertellen Christopher Silver en Thomas Coleman aan de website Raw Story. 'In eerdere onderzoeken werden zij die niet geloofden in het bestaan van één of meerdere goden ondergebracht in één categorie.'
De zogenoemde 'nones' haalden het afgelopen jaar meermaals het nieuws. Ze vormen een groot en snel groeiend deel van de Amerikaanse bevolking. Maar, zo menen Silver en Coleman, de 'nones' laten zich niet zo maar op één hoop gooien. Ze vormen net zo min als christenen of moslims een homogene groep.
De typologie die de sociologen hebben opgesteld is naar eigen zeggen allerminst definitief: 'Over 30 jaar onderscheiden we misschien wel 32 typen. Voorlopig gaan ze uit van de volgende categorieën:
- De intellectuele atheïst (of agnost)
'De individu die actief kennis vergaart door middel van intellectuele interactie.' Hij verdiept zich in zaken als ontologie (de zijnsleer) en ongeloof, gaat graag in discussie en neemt graag deel aan debatten. Dat doet hij niet alleen op internet, maar ook 'face to face'.
- De activist
Maakt werk van zijn 'ongeloof'. Hij zet zich in voor maatschappelijke thema's die atheïsten over het algemeen belangrijk vinden, zoals 'humanisme, feminisme, rechten voor homo's, biseksuelen en en transgenders, dierenrechten en de scheiding van kerk en staat. Zijn activisme kan variëren van 'het informeren van vrienden' tot bijvoorbeeld deelname aan betogingen. Waarschijnlijk is deze groep in de Verenigde Staten groter dan in Nederland, omdat religie in de VS onderdeel uitmaakt van het establishment.
- De zoeker-agnost
Twijfelt aan het bestaan van hogere machten, maar is niet overtuigd dat ze niét bestaan. Hij 'erkent de beperkingen van het menselijk kenvermogen' en heeft geen sterke ideologische overtuigingen.
- De anti-theïst
Is uitgesproken antireligieus. Hij 'vindt religie bekrompen en noemt religieuze instituten bekrompen en schadelijk voor de maatschappij'. 'De anti-theïst heeft een duidelijke (en in zijn ogen superieure) kijk op de beperkingen en de gevaren van godsdiensten'. In hoeverre hij zijn overtuigingen kenbaar maakt, hangt af van zijn persoonlijkheid.
- De niet-theïst
Houdt zich bezig met religie noch het bestrijden van religie. 'Godsdienst speelt zijn wereldbeeld geen rol. Hij kan apathisch zijn over zijn geloof, maar gewoon ongeïnteresseerd.'
- De rituele atheïst
Volgens Silver en Coleman de meest verrassende categorie. De rituele atheïst gelooft niet in hogere machten en rekent zich niet tot een specifieke religie, maar 'maakt soms wel gebruik van de wijsheid en rituelen van religieuze tradities'. Hij doet bijvoorbeeld aan yoga of zingt christelijke liederen in een koor. Daaraan ontleent hij 'een persoonlijk soort zingeving'. Hij maakt er geen geheim van dat hij waarde hecht aan die (quasi)religieuze praxis.