atropos
18-06-2009, 22:42
Thomas von der Dunk, 18-06-2009 10:37
Foto Reuters
Progressieven in Iran moeten het zelf doen, het Westen kan weinig uitrichten
Zet de Revolutie in Teheran door, of blijft Iran met zijn eigen haatzaaiende Wilders als president opgescheept? Kan het Westen hier enige invloed op uitoefenen, of werkt elke poging daartoe juist averechts?
Tot nu toe beperkt de reactie vanuit Washington en de Europese hoofdsteden zich tot de oproep aan de Iraanse autoriteiten geen geweld te gebruiken en de democratische kiezersuitspraak te respecteren.
Geknoeid
Maar wat is die kiezersuitspraak? Er is mede gezien het onwaarschijnlijk forse officiële verschil tussen Ahmadinejad en Mousavi voldoende reden om te vermoeden dat er is geknoeid. En er is eveneens voldoende reden om te vrezen dat het huidige regime bereid is om te knoeien teneinde aan de macht te blijven, ook al zijn tot dusver - althans binnen de door de ayatollahs gestelde grenzen - in Iran, anders dan bij veel voorgekookte uitslagen in naburige Arabische dictaturen, de verkiezingen altijd relatief eerlijk verlopen, wat dan ook in het verleden meermalen in een onverwachte (en soms bij de ayatollahs ongewenste) uitslag heeft geresulteerd.
Progressiever
Maar ook indien er geknoeid is: dat Mousavi anders gewonnen zou hebben, staat geenszins vast. Westerse reportages van de afgelopen tijd en massademonstraties in Teheran nu mogen dat suggereren, maar het gevaar van vertekening is groot. Steden zijn altijd progressiever dan het platteland, zodat door het geconcentreerde karakter van de stad die progressieve stem beter voor de camera's zichtbaar is.
Bovendien bestaat, doordat westerse journalisten eerder geestverwanten opzoeken, de neiging om hun kracht enigszins te overschatten. Dat bleek bij de Oranjerevolutie in Oekraïne, waar zij massaal naar het prowesterse Kiev waren afgereisd, en zich in de prorussische Donbass te weinig lieten zien.
Wankelen
Hoe dan ook: het huidige regime lijkt te wankelen, nu het alsnog tot gedeeltelijke hertelling besluit. Mogelijk doet het dat vooral om tijd te rekken - voor de oppositie een extra reden om juist door te zetten en niet met gedeeltelijke hertelling genoegen te nemen, opdat het momentum niet verloren gaat en de tegenpartij zich hervindt.
Want de progressieven zullen de omwenteling zelf tot stand moeten brengen - het Westen kan weinig doen. Niet alleen materieel weinig - een herhaling van 'Irak' is ondenkbaar - maar ook moreel: openlijke steun voor Mousavi werkt averechts, omdat die het Ahmadinejad nog makkelijker maakt om hem als landverrader en westerse pion weg te zetten: precies dus wat het lot van Fatah-leider Abbas in Palestina geworden is.
Stellingname
Speciaal elke bemoeienis van Amerika is, vanwege haar troebele interventieverleden juist in Teheran, in Iraanse volksogen zeer verdacht. Daarom doet Obama er inderdaad verstandig aan zich momenteel even op de vlakte te houden en te verkondigen 'dat het niet zoveel uitmaakt', hoe hard er ook door kortzichtige Amerikaanse neocons om een scherpe stellingname wordt gekrijst.
Het lijdt tegelijk nauwelijks twijfel dat hij hoopt dat Mousavi zegeviert, ook al moeten daarvan geen wonderen worden verwacht. Voor alle Iraniërs staat het eigen recht op een nucleair programma buiten kijf.
Ook staat Mousavi geen westerse democratie voor ogen, maar opereert hij bewust binnen de van hogerhand verordonneerde ideologische grenzen van de islamitische republiek.
Anders was zijn kandidatuur niet eens toegelaten, zoals ook Gorbatsjov een kwart eeuw geleden geen kans op het Kremlin had gemaakt, indien hij zich toen al tot Thorbecke had bekend.
Dynamiek
Maar een zege van Mousavi kan vervolgens wel - en zeker nu deze via de straat afgedwongen moet worden en daarmee revolutionaire krachten aan het losmaken is - zijn eigen dynamiek krijgen en, als gevolg van de dan niet langer meer gebreidelde wensen van zijn radicaalste aanhangers, een bal aan het rollen brengen, die uiteindelijk noch door hem, noch door de ayatollahs tot staan kan worden gebracht.
Dat leert juist het lot van Gorbatsjov, en vormt ongetwijfeld het grote dilemma voor de conservatieven in Iran: geven we een beetje toe om de geest terug in de fles te krijgen, of wakkeren we daarmee de onrust aan en verliezen we uiteindelijk alles.
Hoezeer ook een president Mousavi de Iraanse geopolitieke belangen zal blijven verdedigen, en dus beslist niet als verlengstuk van Washington zal opereren: zijn komst zal het voor Obama wel makkelijker maken om met Teheran de voor Amerika met het oog op de situatie in Afghanistan, Pakistan, Irak, Libanon en Palestina noodzakelijke besprekingen aan te gaan, omdat de rituele - vooral voor binnenlands gebruik bedoelde - dreigementen van Ahmadinejad aan het adres van Israël in het vervolg dan eerder achterwege zullen blijven.
Netanyahu
Juist om die reden is er in elk geval één regering in het Midden-Oosten die diep in haar hart hoopt dat Ahmadinejad wint, omdat dat haarzelf eerder vervelende concessies bespaart: de Israëlische van Netanyahu en Liebermann. De extremisten in het ene kamp hebben namelijk altijd die uit het andere kamp nodig om hun eigen onbeweeglijkheid te legitimeren - precies zoals dat bij ons voor Wilders' kruistocht versus de jihad van Bin Laden geldt.
Niets is rampzaliger voor de Israëlische kolonistenbeweging dan een zich redelijk opstellend Iran, omdat haar dat de talloze argumenten voor de harde lijn tegen de Palestijnen uit handen slaat die zij nodig hebben om de eigen landroof voor alle eeuwigheid te betonneren.
Likoed
Want met een redelijk Iran is er een grote kans dat de Grand Bargain van een paar jaar geleden weer ter sprake komt, die aan de grootzionistische droom van Likoed een einde maakt: Arabische erkenning van Israël in ruil voor complete ontruiming van de Bezette Gebieden ten bate van een aparte souvereine Palestijnse staat.
Dat dan eveneens Yochanan Visser, als één van de vele illegale bewoners van zo'n roofnederzetting, moet verhuizen en deze site daarmee een trouwe correspondent ter plaatse verliest, vormt in dat licht een bescheiden offer dat door de Volkskrant vast graag voor de vrede zal worden gebracht.
Doel
Obama heeft er geen misverstand over laten bestaan dat een en ander zijn doel is, en anders dan Bush ziet hij ook, gezien de gewijzigde mondiale machtsverhoudingen in het licht van de opkomst van China en India, de volstrekte urgentie daarvan met het oog op een hoognodige werkbare relatie met de islamitische wereld in.
En anders dan zijn slappe voorgangers zou hij vervolgens ook nog wel eens daadwerkelijk de kracht kunnen vinden om dit, tegen alle fanatieke christelijke en joodse lobby's plus de notoire islamofobie in eigen land in, op basis van zijn huidige binnenlandse en internationale aanzien als enig haalbare oplossing voor dit al vele decennia dooretterende conflict door te drukken.
[url=http://extra.volkskrant.nl/opinie/artikel/show/id/3591/Iran%2C_wat_nu%3Fbron[/url]
Foto Reuters
Progressieven in Iran moeten het zelf doen, het Westen kan weinig uitrichten
Zet de Revolutie in Teheran door, of blijft Iran met zijn eigen haatzaaiende Wilders als president opgescheept? Kan het Westen hier enige invloed op uitoefenen, of werkt elke poging daartoe juist averechts?
Tot nu toe beperkt de reactie vanuit Washington en de Europese hoofdsteden zich tot de oproep aan de Iraanse autoriteiten geen geweld te gebruiken en de democratische kiezersuitspraak te respecteren.
Geknoeid
Maar wat is die kiezersuitspraak? Er is mede gezien het onwaarschijnlijk forse officiële verschil tussen Ahmadinejad en Mousavi voldoende reden om te vermoeden dat er is geknoeid. En er is eveneens voldoende reden om te vrezen dat het huidige regime bereid is om te knoeien teneinde aan de macht te blijven, ook al zijn tot dusver - althans binnen de door de ayatollahs gestelde grenzen - in Iran, anders dan bij veel voorgekookte uitslagen in naburige Arabische dictaturen, de verkiezingen altijd relatief eerlijk verlopen, wat dan ook in het verleden meermalen in een onverwachte (en soms bij de ayatollahs ongewenste) uitslag heeft geresulteerd.
Progressiever
Maar ook indien er geknoeid is: dat Mousavi anders gewonnen zou hebben, staat geenszins vast. Westerse reportages van de afgelopen tijd en massademonstraties in Teheran nu mogen dat suggereren, maar het gevaar van vertekening is groot. Steden zijn altijd progressiever dan het platteland, zodat door het geconcentreerde karakter van de stad die progressieve stem beter voor de camera's zichtbaar is.
Bovendien bestaat, doordat westerse journalisten eerder geestverwanten opzoeken, de neiging om hun kracht enigszins te overschatten. Dat bleek bij de Oranjerevolutie in Oekraïne, waar zij massaal naar het prowesterse Kiev waren afgereisd, en zich in de prorussische Donbass te weinig lieten zien.
Wankelen
Hoe dan ook: het huidige regime lijkt te wankelen, nu het alsnog tot gedeeltelijke hertelling besluit. Mogelijk doet het dat vooral om tijd te rekken - voor de oppositie een extra reden om juist door te zetten en niet met gedeeltelijke hertelling genoegen te nemen, opdat het momentum niet verloren gaat en de tegenpartij zich hervindt.
Want de progressieven zullen de omwenteling zelf tot stand moeten brengen - het Westen kan weinig doen. Niet alleen materieel weinig - een herhaling van 'Irak' is ondenkbaar - maar ook moreel: openlijke steun voor Mousavi werkt averechts, omdat die het Ahmadinejad nog makkelijker maakt om hem als landverrader en westerse pion weg te zetten: precies dus wat het lot van Fatah-leider Abbas in Palestina geworden is.
Stellingname
Speciaal elke bemoeienis van Amerika is, vanwege haar troebele interventieverleden juist in Teheran, in Iraanse volksogen zeer verdacht. Daarom doet Obama er inderdaad verstandig aan zich momenteel even op de vlakte te houden en te verkondigen 'dat het niet zoveel uitmaakt', hoe hard er ook door kortzichtige Amerikaanse neocons om een scherpe stellingname wordt gekrijst.
Het lijdt tegelijk nauwelijks twijfel dat hij hoopt dat Mousavi zegeviert, ook al moeten daarvan geen wonderen worden verwacht. Voor alle Iraniërs staat het eigen recht op een nucleair programma buiten kijf.
Ook staat Mousavi geen westerse democratie voor ogen, maar opereert hij bewust binnen de van hogerhand verordonneerde ideologische grenzen van de islamitische republiek.
Anders was zijn kandidatuur niet eens toegelaten, zoals ook Gorbatsjov een kwart eeuw geleden geen kans op het Kremlin had gemaakt, indien hij zich toen al tot Thorbecke had bekend.
Dynamiek
Maar een zege van Mousavi kan vervolgens wel - en zeker nu deze via de straat afgedwongen moet worden en daarmee revolutionaire krachten aan het losmaken is - zijn eigen dynamiek krijgen en, als gevolg van de dan niet langer meer gebreidelde wensen van zijn radicaalste aanhangers, een bal aan het rollen brengen, die uiteindelijk noch door hem, noch door de ayatollahs tot staan kan worden gebracht.
Dat leert juist het lot van Gorbatsjov, en vormt ongetwijfeld het grote dilemma voor de conservatieven in Iran: geven we een beetje toe om de geest terug in de fles te krijgen, of wakkeren we daarmee de onrust aan en verliezen we uiteindelijk alles.
Hoezeer ook een president Mousavi de Iraanse geopolitieke belangen zal blijven verdedigen, en dus beslist niet als verlengstuk van Washington zal opereren: zijn komst zal het voor Obama wel makkelijker maken om met Teheran de voor Amerika met het oog op de situatie in Afghanistan, Pakistan, Irak, Libanon en Palestina noodzakelijke besprekingen aan te gaan, omdat de rituele - vooral voor binnenlands gebruik bedoelde - dreigementen van Ahmadinejad aan het adres van Israël in het vervolg dan eerder achterwege zullen blijven.
Netanyahu
Juist om die reden is er in elk geval één regering in het Midden-Oosten die diep in haar hart hoopt dat Ahmadinejad wint, omdat dat haarzelf eerder vervelende concessies bespaart: de Israëlische van Netanyahu en Liebermann. De extremisten in het ene kamp hebben namelijk altijd die uit het andere kamp nodig om hun eigen onbeweeglijkheid te legitimeren - precies zoals dat bij ons voor Wilders' kruistocht versus de jihad van Bin Laden geldt.
Niets is rampzaliger voor de Israëlische kolonistenbeweging dan een zich redelijk opstellend Iran, omdat haar dat de talloze argumenten voor de harde lijn tegen de Palestijnen uit handen slaat die zij nodig hebben om de eigen landroof voor alle eeuwigheid te betonneren.
Likoed
Want met een redelijk Iran is er een grote kans dat de Grand Bargain van een paar jaar geleden weer ter sprake komt, die aan de grootzionistische droom van Likoed een einde maakt: Arabische erkenning van Israël in ruil voor complete ontruiming van de Bezette Gebieden ten bate van een aparte souvereine Palestijnse staat.
Dat dan eveneens Yochanan Visser, als één van de vele illegale bewoners van zo'n roofnederzetting, moet verhuizen en deze site daarmee een trouwe correspondent ter plaatse verliest, vormt in dat licht een bescheiden offer dat door de Volkskrant vast graag voor de vrede zal worden gebracht.
Doel
Obama heeft er geen misverstand over laten bestaan dat een en ander zijn doel is, en anders dan Bush ziet hij ook, gezien de gewijzigde mondiale machtsverhoudingen in het licht van de opkomst van China en India, de volstrekte urgentie daarvan met het oog op een hoognodige werkbare relatie met de islamitische wereld in.
En anders dan zijn slappe voorgangers zou hij vervolgens ook nog wel eens daadwerkelijk de kracht kunnen vinden om dit, tegen alle fanatieke christelijke en joodse lobby's plus de notoire islamofobie in eigen land in, op basis van zijn huidige binnenlandse en internationale aanzien als enig haalbare oplossing voor dit al vele decennia dooretterende conflict door te drukken.
[url=http://extra.volkskrant.nl/opinie/artikel/show/id/3591/Iran%2C_wat_nu%3Fbron[/url]