Citaat door Atouzine_:Ik moet voor school een opstel over joodse marokkanen maken.
Hier wat links:
http://www.flwi.ugent.be/cie/CIE/verdonck1.htm
http://www.wereldomroep.nl/actua/nl/joden-in-marokko
http://eurabie.punt.nl/index.php?id=358607&r=1&tbl_archief=&
http://www.afrikanieuws.nl/site/Marokko_een_joodse_uittocht/list_messages/4525
In Marokko leefden joden vreedzaam samen met Arabieren en berbers - tot ze plotseling naar Israël emigreerden. Nils Elzenga neemt alvast een voorproefje op de expositie over Marokkos verdwenen joden.
Elias Harrus fotografeerde in 1955 de religieuze school Arghen Goundafi.
‘Jonge Nederlandse Marokkanen weten het vaak niet,’’ zegt Julie-Marthe Cohen, ,,maar joden hebben een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van Marokko.’’
Cohen is projectleider van de tentoonstelling Marokko, van 24 april tot en met 18 september te zien in het Joods Historisch Museum. Cohen: ,,Tegenwoordig associëren veel moslims zichzelf met de Palestijnen, wat haast automatisch een anti-joodse houding veroorzaakt. Maar in Marokko hebben Arabieren, Berbers en joden tweeduizend jaar lang doorgaans vreedzaam samengeleefd.’’
Die harmonie eindigde abrupt toen de 200.000 Marokkaanse joden in de jaren ’50 van de vorige eeuw massaal emigreerden naar de nieuwe staat Israël. Dat deze joodse gemeenschappen niet in de vergetelheid zijn geraakt, danken we aan Elias Harrus (1919-2008). De amateurfotograaf, een Marokkaanse jood uit het door Berbers bevolkte zuiden van Marokko, heeft zijn cultuur uitgebreid vastgelegd.
In het jaar van zijn dood reisde de Nederlandse fotograaf Pauline Prior naar Harrus’ geboortestreek en documenteerde de overblijfselen van de eens bloeiende Marokkaans-joodse samenleving. Ook toog ze naar Casablanca - de enige plek in Marokko waar met 3500 mensen nog een significante joodse gemeenschap huist - en naar Israël, waar ze de emigrantengemeenschappen bezocht.
De beelden van Prior en Harrus vormen, tezamen met historische filmbeelden, de tentoonstelling Marokko. Cohen: ,,De tentoonstelling beantwoordt vooral de vraag hoe het kon gebeuren dat een bevolkingsgroep die sinds mensenheugenis deel uitmaakte van een evenwichtige samenleving, ineens collectief zijn biezen pakte. ,,Om tot een antwoord te komen onderscheiden we drie fasen. Ten eerste de periode van vreedzaam samenleven. Door de eeuwen heen ontwikkelden Berbers en joden een ingenieuze wederzijdse afhankelijkheid. Joden werkten veel als reizende kooplieden en voorzagen Berbers, meestal boeren, van producten en informatie uit andere streken. Als tegenprestatie boden Berbers bescherming aan joden als die de territoria van rivaliserende stammen wilden doorkruisen. Het systeem was erfelijk: als ik verantwoordelijk was voor jouw bescherming, zorgde mijn kind voor die van jouw kind.
,,De verdeel-en-heerspolitiek van Europese kolonisatoren in de 19de eeuw was fase twee. Belangrijk hierin was de Alliance Israélite Universelle, een organisatie die wereldwijd de emancipatie van joden promootte. In Marokko zorgde de op Franse leest geschoeide educatie op Alliance-scholen voor vervreemding tussen Berbers en joden.
,,De derde en belangrijkste fase begon na de stichting van Israël in 1948. Deze raakte een diep religieuze snaar in Marokkaanse joden en hielp Israëlische missionarissen die naar Marokko kwamen om joodse emigratie naar Het Beloofde Land te realiseren. In plaats van de beloofde gouden bergen vonden Marokkaanse joden in Israël echter een bestaan onderaan de maatschappelijke ladder. Frontdienst in het leger, latrines schoonmaken, keiharde landarbeid - veel nieuwkomers zijn kapot gegaan.’’
En dat terwijl de joodse immigranten in hun oude thuisland Marokko wél status genoten. Neem Pauline Priors foto van het graf van een rabbijn, met op de voorgrond een boom waarin een bh hangt. Prior: ,,Het bijgeloof van Berbers dicht joden speciale gaven toe. Door zich te wassen op het graf van een rabbijn, denken vrouwen hun kansen op de huwelijksmarkt te verbeteren.’’
Uit een ander beeld van Prior, van een synagoge die na de joodse uittocht lange tijd dienstdeed als hooiopslagplaats, blijkt hoe de joden in Marokko nog steeds worden gemist. Prior: ,,Toen een joodse Marokkaan de sleutelbewaarder opzocht, was deze helemaal opgetogen. ‘Waar bleven jullie zo lang?’, vroeg hij.’’ Julie-Marthe Cohen vult aan: ,,De zoon van Elias Harrus vertelde me dat moslims in een door hem bezochte stad in de Sahara de huizen van vertrokken joden intact laten en beschermen. Nog altijd wachten ze op de terugkeer van hun joodse broeders.’’
Bron: AD.nl/ Beeld: redactie Maroc.NL