Bekijk volle/desktop versie : Afvallige afvalligen



20-02-2008, 13:36
Afvallige afvalligen[/SIZE]
[SIZE="2"]
Kamal Essabane

"In de Godsdienst is geen dwang"

- Koran (2:256)

Uit Egypte kwam vorige week "historisch" nieuws dat een aantal ex-christenen, die moslim waren geworden en nu weer christen zijn geworden, erkenning zouden krijgen. In hun paspoort zou hun religie weer veranderd worden in "christen" met de aantekening dat ze moslim waren geweest voor een korte periode.

Ik heb een beetje een dubbel gevoel bij deze kwestie. Aan de ene kant ben ik als grote voorstander van godsdienstvrijheid en vrijheid van meningsuiting blij met positieve ontwikkelingen in de islamitische wereld in deze richting. Het recht om van religie te veranderen is een fundamenteel mensenrecht en het sluit naar mijn inziens ook aan op de authentieke geest van de Islam.



Aan de andere kant vind ik het een trieste zaak dat een Staat zich met
de persoonlijke geloofskeuzes van haar onderdanen bemoeit en blijft
bemoeien, en zo ver gaat dat er zelfs een aantekening wordt gemaakt op
een 'vodje papier' over de inhoud van iemands hart!

Volgens een nieuwsbericht maken veel Egyptische Christelijke-Kopten de overstap naar de Islam om de strikte scheidingswetten van de Koptische kerk te omzeilen. Eenmaal gescheiden willen ze dan weer 'terug' Christen worden. Een bijzondere gang van zaken, als dit waar is.

In uitzonderlijke gevallen treedt de Egyptische overheid ook op tegen Kopten die moslim willen worden, als dit spanningen oplevert, zoals het geval van Wafaa Constantine, de vrouw van een Koptische hogepriester, waar het gerucht van ging dat ze islamitisch wilde worden. Zij werd teruggezonden naar haar kerk en toonde daar berouw.

Even terug naar het fenomeen afvalligheid. Ik moet zeggen dat ik het woord 'afvallig' problematisch vind, vooral als mensen zichzelf zo gaan typeren. Het is een negatieve benaming, terwijl het voor de desbetreffende persoon vaak een bewuste sprong is, in plaats van een 'val'. Hetzelfde probleem heb ik met het gebruik van het voorvoegsel "ex-" omdat het meer vertelt over hoe een persoon was in plaats van hoe de persoon nu is.

Een positieve benaming voor dezelfde persoon is wellicht "een bekeerling'' (hoewel ook dat woord besmet is). Het hangt er maar vanaf van welk perspectief je het bekijkt. De afvallige voor de één is immers de bekeerling voor de ander.

Afvalligheid is van alle tijden en komt in alle kringen voor. Het besluit nemen om van de ene levensovertuiging over te stappen naar de andere is echter vaak geen gemakkelijke stap. Vaak gaat een dergelijke overstap samen met een lange tijd van twijfel, overpeinzingen, bezinning, twijfel en soms zelfs een crisis. Eenmaal geestelijk de overstap gemaakt, kan je drie dingen doen:

1. De overstap privé houden;
2. De overstap openbaar maken, maar respectvol blijven praten over je oude nest;
3. Het van de daken schreeuwen en de ontdekte 'vuile' was van je oude nest buiten hangen.

In de Islamitische gemeenschap is afvalligheid net als bij andere gemeenschappen een erg gevoelig onderwerp. Ik zeg met nadruk 'gemeenschappen' en niet 'religieuze gemeenschappen' omdat afvalligheid ook bij niet-religieuze gemeenschappen als een nederlaag of zelfs verraad wordt ervaren. Vooral als het een overstap naar een 'concurrent' betreft. Denk maar aan het besluit van Hirsi Ali (ex-Hirsi Magan) om van de socialistische PvdA naar de liberale VVD over te stappen. Of denk aan de ex-VVD'ers Wilders en Verdonk die met hun overstap voor onrust bij de moederpartij zorgden. Als Hirsi Ali straks besluit om haar nationaliteit in te wisselen voor een andere, zal dat ook door sommigen als verraad of teken van ondankbaarheid gezien worden. Haar serieafvalligheid en 'gehop' van de ene club/ideologie naar de ander (Somalie-Islam-Nederland-PvdA-VVD-Neoconservatieven-Amerika-Frankrijk) is niet onopgemerkt gebleven.

Op het fenomeen afvalligheid wordt verschillend gereageerd in verschillende kringen: van onverschilligheid, verbazing en onbegrip tot verstoting en bedreigingen van de betreffende persoon. In Islamitische kringen komt daar nog een extra lading boven op, vanwege de 'orthodox-dominante visie' op afvalligheid (ridaa). De afvallige verdient volgens de orthodoxie de doodstraf mist er geen spoedig berouw volgt. Dit wordt niet gebaseerd op Koran teksten, maar op bepaalde ahadith (overleveringen van de Profeet). Naar mijn inziens een onterechte interpretatie.

De context waarin de Profeet de uitspraak zou hebben gedaan dat afvalligen de doodstraf moeten krijgen was een tijd dat van oorlog waarin de moslimgemeenschap als minderheid met uitsterven bedreigd werd en religie en loyaliteit aan elkaar verbonden waren. Er bestaan gedetailleerde theologische onderbouwingen, ook van klassieke geleerden, van de positie dat de afvallige geen doodstraf krijgt maar zijn hele leven in vrijheid de kans krijgt om wel of niet terug te keren.

Terwijl nog niet zo lang geleden de tolerante opvatting over Islam en afvalligheid vooral in liberale en progressieve islamitische kringen te horen was, wordt tegenwoordig duidelijk dat dit inzicht ook tot de meer orthodoxere kringen begint door te sijpelen.

Op de 'orthodox' te classificeren website islamonline.net wordt bijvoorbeeld heel helder door een Islamgeleerde (Jamal Badawi) met behulp van primaire bronnen van de Islam betoogd dat de doodstraf op geloofsafval op een misinterpretatie is gebaseerd. Volgens overleveringen (in de verzamelingen Bukhari en Muslim) liet de Profeet een man die zijn loyaliteit vredig opgaf gewoon met rust. Afvalligheid is dus zeker geen misdaad volgens deze visie. Vergelijkbare interpretaties leven ook onder enkele Egyptische theologen.

In dit licht kan het bovengenoemde nieuws uit het land van de farao's, als een klein lichtpuntje aan de oostelijke horizon worden beschouwd. Laten we hopen dat het een voorbode op heldere, warme zonneschijn is!

http://www.wijblijvenhier.nl/index.php?/archives/1459-Afvallige-afvalligen.html

20-02-2008, 13:39


Het is gewoon kicken om afvallig te zijn.