AmmatoelAziz
14-02-2008, 13:32
BismIllah,
Het Vasten (Saum/Siyam)
Het vasten, zowel in letterlijke- als in Islamitisch terminologische betekenis.
De letterlijke betekenis van vasten is ‘zich geheel of gedeeltelijk onthouden van eten of drinken’. De woorden die in de Arabische taal gebruikt worden voor vasten zijn ‘saum’ en ‘siyam’. Deze woorden zijn synoniem en betekenen letterlijk ‘het zich onthouden’. Volgens de Fiqh, de leer m.b.t. de religieuze voorschriften, betekend vasten: ‘Het zich onthouden van eten, drinken, roken e.d., alsmede van algemeen verboden handelingen en ook het zich onthouden van het uitspreken van woorden die verboden/haram, afgeraden/makruh en zinloos zijn en drang opwekken, vanaf de eerste ochtendschemering/fadjr tot zonsondergang, gebaseerd op het voornemen/niyyah dit te verrichten omwille van Allah ’.
De oudste geschiedenis in de Koran waarin over het vasten word gesproken, betreft een uitspraak van Maryam
‘Als je iemand ziet zeg dan: ‘Waarlijk, ik heb de barmhartige een gelofte gedaan om me te onthouden. Daarom zal ik vandaag met niemand spreken’. (surah Maryam, ayah 26)
We kunnen hieruit afleiden dat het niet noodzakelijk spreken als een vorm van vasten gold.
En over het doel en de bijzondere waarde van het vasten zegt het volgende vers:
‘O, jullie die geloven, het vasten is jullie voorgeschreven, zoals het was voorgeschreven aan hen die er voor jullie waren, opdat jullie godvrezend zullen worden’. (surah al Baqarah, ayah 183)
Verder heeft de profeet gezegd:
‘Ieder heeft een zakaat (te betalen), en de zakaat van het lichaam is het vasten’. (Ibn maadjah)
In de beginperiode van de Islam kende men alleen het verplichte vasten op de 10e dag van de maand Muharram, Ashura genaamd, en het vasten op de 13e, 14e en 15e dag van iedere maand. Toen later het vasten gedurende de maand Ramadan verplicht werd gesteld, werd het vasten op bovengenoemde dagen ‘aanbevolen/mandub’ verklaard.
Het verplichte vasten
Buiten de Ramadan zijn er nog andere situaties waarbij het vasten verplicht is, bij voorbeeld als boete in verband met het niet nakomen van een belofte. Dit heet ‘shamul Kafarah’, de Koran spreekt hierover in het volgende vers:
‘Hij zal u ter verantwoording roepen voor de eden welke gij in ernst aflegt. De boetedoening er voor is: tien armen te spijzigen met het gemiddelde voedsel waarmede gij uw huisgezinnen voedt, of hen te kleden, of het vrijmaken van een slaaf. Maar wie dat niet kan doen zal drie dagen vasten. Dit is de boete voor uw eden, wanneer gij zweert. Maar houdt uw eden. Zo legt Allah u Zijn tekenen uit, opdat gij dankbaar moogt zijn.’ (surah al Maidah, ayah 89)
Aanbevolen vasten
Het is aanbevolen/mandub om op de volgende dagen te vasten:
De dag van Arafah, de 9e dag van de maand dzul Hidjah. Deze dag wordt door alle bedevaartgangers die de hadj verrichten in aanbidding doorgebracht op de vlakte van Arafah. Het is aanbevolen voor hen die niet op bedevaart zijn, deze dag te vasten.
De dag van Ashura, de 10e dag van de maand Muharram. De profeet (saw) heeft gezegd:
‘Het vasten op de 9e dag van dzul Hidjah, de dag van Arafah, verwijdert de zonden van het afgelopen jaar en het volgende jaar, en het vasten van Ashura verwijdert de zonden van het afgelopen jaar’.
Het vasten gedurende 6 dagen in de maand Sjawal. De boodschapper van Allah (saw) heeft hierover het volgende gezegd:
‘Voor wie de maand Ramadan vast en daarbij 6 dagen in de maand Sjawal, is het alsof hij het hele jaar heeft gevast’.
Hiermee word bedoeld dat hij of zij door Allah
Het vasten op de 15e dag van de maand Sjaban, omdat de profeet (saw) gewoon was een gedeelte van deze maand te vasten.
Het vasten op de ‘ayamul baidh’, de ‘witte dagen’. Dit zijn de 13e, 14e en 15e dag van elke maand volgens islamitische jaartelling. Abi Dzar zei:
‘De profeet raadde ons aan om 3 dagen van elke maand te vasten en wel op de 13e, 14e en 15e dag van elke maand en zei vervolgens dat het vasten op deze dagen gelijk was aan het heel jaar vasten’.
Het vasten op maandag en donderdag. Muhammad Rasul Allah (saw) was gewoon op deze dagen te vasten.
Het om de dag vasten. De profeet (saw) zei hierover:
‘Allah houdt van het bidden en vasten zoals Dawud dat gewoon was te doen: hij bleef tweederde deel van de nacht op om te bidden en vastte om de dag’.
Het is verder afgeraden/makruh om onder andere te vasten uitsluitend op vrijdag, wanneer het vrijwillig vasten betreft. En verboden/haram om te vasten op onder andere de feestdagen id ul Fitr en id ul Adha.
Inspirerende Hadith
Hier volgen enkele overleveringen/hadith van de profeet (saw) met betrekking tot de bijzondere waarde van het vasten.
Het is overgeleverd dat Abu Hurayrah
Bij Degene in Wiens hand mijn ziel is, de onaangename geur uit de mond van een vastende persoon is beter in de ogen van Allah dan de geur van musk. De vastende persoon zal twee momenten van geluk hebben: 釪n wanneer hij zijn vasten verbreekt en de ander wanneer hij zijn Heer ontmoet; dan zal hij tevredengesteld worden vanwege zijn vasten.’ (Overgeleverd door al-Bukhari, 1771)
Hij (saw) zei ook,
‘Alle goede werken worden beloond met het 700-voudige. Allah zegt: ‘Behalve het vasten, het vasten is voor Mij en Ik geef de vastende zijn beloning, hij heeft zich onthouden van eten en drinken om Mij te behagen’.
Hij (saw) zei ook: “Een van de poorten van het Paradijs wordt de ‘Poort van Riyan’ genoemd, de ‘Poort der verfrissingen’. Slechts zij die vasten kunnen erdoor naar binnen gaan. Er zal gezegd worden : “Waar zijn degenen die vasten ?” Zij zullen dan opstaan en naar binnen gaan. Niemand anders zal erdoor naar binnen gaan. Zij zal voor altijd gesloten worden.’ (Overgeleverd door Abu Sonni en Abu Naiem)
Ook zei hij (saw):
’Er zijn 3 groepen mensen waarvan de smeekbeden niet afgewezen worden: de smeekbeden van de vastende bij het verbreken van het vasten, de smeekbeden van de rechtvaardige leider, en de smeekbeden van hen die onrechtvaardig behandeld worden’.
En,
‘De engelen vragen vergevenis bij Allah voor de vastende totdat zij hun vasten verbreken’. (Sah’ih&rsquo
En,
‘Voorzeker een ieder die 1 dag vast voor Allah’s welbehagen, Allah zal zijn gezicht van het hellevuur weghouden voor 70 lentes’. (Buchari)
De grondslagen van het vasten
Grondslagen (arkan) zijn belangrijke voorschriften. Wanneer ze niet in acht worden genomen, is een bepaalde handeling niet geldig. De grondslagen van het vasten zijn:
Onthouding van handelingen die het vasten ongeldig maken, van ochtendschemering tot zonsondergang. Allah
‘En eet en drink tot de witte draad van de zwarte te onderscheiden valt bij de dageraad. Voltooit dan het vasten tot het vallen van de avond’. (surah al Baqarah, ayah 187)
Het formuleren van de intentie/niyyah. De profeet Muhammad heeft gezegd:
‘Waarlijk, de waarde van alle handelingen zijn afhankelijk van de intentie/niyyah en ieder mens zal worden beloond overeenkomstig zijn intentie’.
Daarbij is het aangeraden/mandub om omtrent het vasten onder andere de Koran te reciteren en daarbij zijn inhoud te overpeinzen. Het uitgeven van geld, andere bezittingen of voedsel aan behoeftigen, en in het bijzonder aan een vastende moslim, want de boodschapper van Allah (saw) zei:
‘Degene die een vastende voedt bij het verbreken van het vasten, zijn beloning is evenveel als die van degene die vast’. (Ahmed - Sahih)
Bronnen:
‘Addurul mansjur fi tafsir masur’, Imam Asuyyuti
‘Zadul miad fi hadyi kharil ibad’, Ibnul Qayyim al Djauziyyah
‘Al Fatawa al Kubra’, ibnu Taimiyyah
‘Minhadj ul Muslim’, abu Bakr al Djazairi
‘Fiqh us-Sunnah’, Said Sabiq
Het Vasten (Saum/Siyam)
Het vasten, zowel in letterlijke- als in Islamitisch terminologische betekenis.
De letterlijke betekenis van vasten is ‘zich geheel of gedeeltelijk onthouden van eten of drinken’. De woorden die in de Arabische taal gebruikt worden voor vasten zijn ‘saum’ en ‘siyam’. Deze woorden zijn synoniem en betekenen letterlijk ‘het zich onthouden’. Volgens de Fiqh, de leer m.b.t. de religieuze voorschriften, betekend vasten: ‘Het zich onthouden van eten, drinken, roken e.d., alsmede van algemeen verboden handelingen en ook het zich onthouden van het uitspreken van woorden die verboden/haram, afgeraden/makruh en zinloos zijn en drang opwekken, vanaf de eerste ochtendschemering/fadjr tot zonsondergang, gebaseerd op het voornemen/niyyah dit te verrichten omwille van Allah ’.
De oudste geschiedenis in de Koran waarin over het vasten word gesproken, betreft een uitspraak van Maryam
‘Als je iemand ziet zeg dan: ‘Waarlijk, ik heb de barmhartige een gelofte gedaan om me te onthouden. Daarom zal ik vandaag met niemand spreken’. (surah Maryam, ayah 26)
We kunnen hieruit afleiden dat het niet noodzakelijk spreken als een vorm van vasten gold.
En over het doel en de bijzondere waarde van het vasten zegt het volgende vers:
‘O, jullie die geloven, het vasten is jullie voorgeschreven, zoals het was voorgeschreven aan hen die er voor jullie waren, opdat jullie godvrezend zullen worden’. (surah al Baqarah, ayah 183)
Verder heeft de profeet gezegd:
‘Ieder heeft een zakaat (te betalen), en de zakaat van het lichaam is het vasten’. (Ibn maadjah)
In de beginperiode van de Islam kende men alleen het verplichte vasten op de 10e dag van de maand Muharram, Ashura genaamd, en het vasten op de 13e, 14e en 15e dag van iedere maand. Toen later het vasten gedurende de maand Ramadan verplicht werd gesteld, werd het vasten op bovengenoemde dagen ‘aanbevolen/mandub’ verklaard.
Het verplichte vasten
Buiten de Ramadan zijn er nog andere situaties waarbij het vasten verplicht is, bij voorbeeld als boete in verband met het niet nakomen van een belofte. Dit heet ‘shamul Kafarah’, de Koran spreekt hierover in het volgende vers:
‘Hij zal u ter verantwoording roepen voor de eden welke gij in ernst aflegt. De boetedoening er voor is: tien armen te spijzigen met het gemiddelde voedsel waarmede gij uw huisgezinnen voedt, of hen te kleden, of het vrijmaken van een slaaf. Maar wie dat niet kan doen zal drie dagen vasten. Dit is de boete voor uw eden, wanneer gij zweert. Maar houdt uw eden. Zo legt Allah u Zijn tekenen uit, opdat gij dankbaar moogt zijn.’ (surah al Maidah, ayah 89)
Aanbevolen vasten
Het is aanbevolen/mandub om op de volgende dagen te vasten:
De dag van Arafah, de 9e dag van de maand dzul Hidjah. Deze dag wordt door alle bedevaartgangers die de hadj verrichten in aanbidding doorgebracht op de vlakte van Arafah. Het is aanbevolen voor hen die niet op bedevaart zijn, deze dag te vasten.
De dag van Ashura, de 10e dag van de maand Muharram. De profeet (saw) heeft gezegd:
‘Het vasten op de 9e dag van dzul Hidjah, de dag van Arafah, verwijdert de zonden van het afgelopen jaar en het volgende jaar, en het vasten van Ashura verwijdert de zonden van het afgelopen jaar’.
Het vasten gedurende 6 dagen in de maand Sjawal. De boodschapper van Allah (saw) heeft hierover het volgende gezegd:
‘Voor wie de maand Ramadan vast en daarbij 6 dagen in de maand Sjawal, is het alsof hij het hele jaar heeft gevast’.
Hiermee word bedoeld dat hij of zij door Allah
Het vasten op de 15e dag van de maand Sjaban, omdat de profeet (saw) gewoon was een gedeelte van deze maand te vasten.
Het vasten op de ‘ayamul baidh’, de ‘witte dagen’. Dit zijn de 13e, 14e en 15e dag van elke maand volgens islamitische jaartelling. Abi Dzar zei:
‘De profeet raadde ons aan om 3 dagen van elke maand te vasten en wel op de 13e, 14e en 15e dag van elke maand en zei vervolgens dat het vasten op deze dagen gelijk was aan het heel jaar vasten’.
Het vasten op maandag en donderdag. Muhammad Rasul Allah (saw) was gewoon op deze dagen te vasten.
Het om de dag vasten. De profeet (saw) zei hierover:
‘Allah houdt van het bidden en vasten zoals Dawud dat gewoon was te doen: hij bleef tweederde deel van de nacht op om te bidden en vastte om de dag’.
Het is verder afgeraden/makruh om onder andere te vasten uitsluitend op vrijdag, wanneer het vrijwillig vasten betreft. En verboden/haram om te vasten op onder andere de feestdagen id ul Fitr en id ul Adha.
Inspirerende Hadith
Hier volgen enkele overleveringen/hadith van de profeet (saw) met betrekking tot de bijzondere waarde van het vasten.
Het is overgeleverd dat Abu Hurayrah
Bij Degene in Wiens hand mijn ziel is, de onaangename geur uit de mond van een vastende persoon is beter in de ogen van Allah dan de geur van musk. De vastende persoon zal twee momenten van geluk hebben: 釪n wanneer hij zijn vasten verbreekt en de ander wanneer hij zijn Heer ontmoet; dan zal hij tevredengesteld worden vanwege zijn vasten.’ (Overgeleverd door al-Bukhari, 1771)
Hij (saw) zei ook,
‘Alle goede werken worden beloond met het 700-voudige. Allah zegt: ‘Behalve het vasten, het vasten is voor Mij en Ik geef de vastende zijn beloning, hij heeft zich onthouden van eten en drinken om Mij te behagen’.
Hij (saw) zei ook: “Een van de poorten van het Paradijs wordt de ‘Poort van Riyan’ genoemd, de ‘Poort der verfrissingen’. Slechts zij die vasten kunnen erdoor naar binnen gaan. Er zal gezegd worden : “Waar zijn degenen die vasten ?” Zij zullen dan opstaan en naar binnen gaan. Niemand anders zal erdoor naar binnen gaan. Zij zal voor altijd gesloten worden.’ (Overgeleverd door Abu Sonni en Abu Naiem)
Ook zei hij (saw):
’Er zijn 3 groepen mensen waarvan de smeekbeden niet afgewezen worden: de smeekbeden van de vastende bij het verbreken van het vasten, de smeekbeden van de rechtvaardige leider, en de smeekbeden van hen die onrechtvaardig behandeld worden’.
En,
‘De engelen vragen vergevenis bij Allah voor de vastende totdat zij hun vasten verbreken’. (Sah’ih&rsquo
En,
‘Voorzeker een ieder die 1 dag vast voor Allah’s welbehagen, Allah zal zijn gezicht van het hellevuur weghouden voor 70 lentes’. (Buchari)
De grondslagen van het vasten
Grondslagen (arkan) zijn belangrijke voorschriften. Wanneer ze niet in acht worden genomen, is een bepaalde handeling niet geldig. De grondslagen van het vasten zijn:
Onthouding van handelingen die het vasten ongeldig maken, van ochtendschemering tot zonsondergang. Allah
‘En eet en drink tot de witte draad van de zwarte te onderscheiden valt bij de dageraad. Voltooit dan het vasten tot het vallen van de avond’. (surah al Baqarah, ayah 187)
Het formuleren van de intentie/niyyah. De profeet Muhammad heeft gezegd:
‘Waarlijk, de waarde van alle handelingen zijn afhankelijk van de intentie/niyyah en ieder mens zal worden beloond overeenkomstig zijn intentie’.
Daarbij is het aangeraden/mandub om omtrent het vasten onder andere de Koran te reciteren en daarbij zijn inhoud te overpeinzen. Het uitgeven van geld, andere bezittingen of voedsel aan behoeftigen, en in het bijzonder aan een vastende moslim, want de boodschapper van Allah (saw) zei:
‘Degene die een vastende voedt bij het verbreken van het vasten, zijn beloning is evenveel als die van degene die vast’. (Ahmed - Sahih)
Bronnen:
‘Addurul mansjur fi tafsir masur’, Imam Asuyyuti
‘Zadul miad fi hadyi kharil ibad’, Ibnul Qayyim al Djauziyyah
‘Al Fatawa al Kubra’, ibnu Taimiyyah
‘Minhadj ul Muslim’, abu Bakr al Djazairi
‘Fiqh us-Sunnah’, Said Sabiq