Bekijk volle/desktop versie : "Imazighen, word wakker!"



Pagina's : [1] 2 3

28-11-2007, 23:57
Imazighen, word wakker!
dr. Jan Jaap de Ruiter


Tekst uitgesproken door dr. Jan Jaap de Ruiter (Universiteit van Tilburg) ter gelegenheid van de Marokkoweek in Haarlem (november 2007)

Berbers en Berbercultuur roepen in mij altijd tegengestelde gevoelens op. Enerzijds zijn dat gevoelens van warmte en sympathie, anderzijds zijn dat gevoelens van onbehagen en irritatie. Ik zal jullie uitleggen waarom.

In 1980 was het dat ik mijn eerste voet op Marokkaanse bodem zette in Tanger nadat ik de zeereis vanuit Algeciras ondernomen had. Nadien ben ik nog talloze malen in Marokko geweest, ik ben de tel kwijt geraakt, en helaas is het zo dat door ziekte en een zwakke gezondheid het al weer jaren geleden is dat ik voor het laatst in Marokko was. En wat is het land de laatste jaren veranderd! Maak ik de vergelijking met de jaren ’80 en ook ’90, dan zie je dat je vandaag de dag het woord Amazigh of het meervoud Imazighen zonder enig probleem kan uitspreken. Ik weet nog wel dat er een tijd was dat het gebruik van dat woord tijdens congressen en contacten met studenten en docenten not done was. Je paste er wel voor op het te gebruiken want het leverde angst en wantrouwen op en het werd in je dossier genoteerd. En kijk dan nu eens, het land loopt over van het Amazigh en de Imazighen roeren zich in het noorden, het midden en zuiden van het koningkrijk en met name in het centrum waar in een sjieke buitenwijk van Rabat het IRCAM staat, het Institut Royal de la Culture Amazighe. Fantastisch, eindelijk erkenning voor de Amazighidentiteit van het land en zijn bevolking en wat nog belangrijker is, de invoering en verspreiding van de Amazightaal en –cultuur in het land, met name in het onderwijs.

Het Amazigh heeft zijn eigen alfabet gekregen, het Tifinagh, en de jeugd heeft de mogelijkheid deze taal op school te leren en daarbuiten in woord en geschrift te gebruiken. De Imazighen staan voor fantastische uitdagingen in hun eigen land. Zo kijk ik er als buitenstaander tegenaan. Maar wat gebeurt er in het land? Zijn alle Imazighen blij met deze ontwikkelingen? Werken ze in het noorden, het midden en het zuiden enthousiast mee aan de verspreiding van de nieuwe taal en cultuur in het land? Verre van dat, dames en heren. Ik stel tot mijn grote spijt vast dat het ruzie en conflict alom is. Wat hoor ik? Luitser en huiver mee: “Het IRCAM is een instrument in de hand van de alom aanwezige en machtige vorst.” “De keuze voor het Tifinagh is de dood in de pot voor het Amazigh. Welk land leert kinderen nu drie alfabetten aan op school? Dat kunnen die arme kindertjes toch niet aan?” “En waarom ontwikkelt het IRCAM een soort van superAmazigh dat de dialecten overstijgt? Zo krijg je een taal die niemand meer begrijpt en dus is het IRCAM en de Amazighpolitiek van de doorluchtige vorst niet anders dan de doodsteek in de rug van de Imazighen.” En dan heb ik het nog niet gehad over wat je hoort over de interne meningsverschillen tussen de Imazighen van het Rif, de Atlas en de Sousse. Het is een droevige toestand. Iedereen heeft, zo schijnt het, ruzie met iedereen, en terecht zei Ahmed Boukouss, thans directeur van het IRCAM, twee jaar geleden op een belangrijk Berbercongres in Barcelona toen hij veel kritiek te verwerken kreeg van een aantal jonge Imazighen: :”Jullie hebben de années de plomb, de jaren van lood, niet meegemaakt.” Ofwel: wees blij met de verkregen vrijheid, al is die dan politiek geïnspireerd en gemotiveerd. Grijp je kansen nu het nog kan.”

Het bizarre is dat je dezelfde houdingen en meningen hier in Nederland tegenkomt. De Imazighen vormen op zijn minst 50% van de Marokkaanse bevolking. Dat zijn dan minstens 175.000 mensen en ze genieten een ongebreidelde vrijheid en mogelijkheden zich te ontplooien en dat doen ze dan ook. Maar ook hier zien we dezelfde mechanismen van wantrouwen en jaloezie. Laat ik twee voorbeelden geven van werk dat ikzelf voor het Amazigh gedaan heb. Aan het einde van de vorige eeuw hebben we in het kader van een Europees project, Comenius genaamd, materialen Amazigh ontwikkeld voor het OETC in de diverse Europese landen. Het project was een uniek initiatief tussen diverse Europese landen en heeft ook daadwerkelijk geresulteerd in lesmaterialen (bij mij nog te bestellen). Veel later, in 2004, werd door uitgeverij Bulaaq (http://www.bulaaq.nl) het initiatief genomen om te komen tot een vertaling van het werk van Mohammed Sjafiek over de geschiedenis van de Imazighen. Abderrahman el Aissati en ikzelf hebben de redactie over deze vertaling gevoerd en er een hoofdstuk met de recente ontwikkelingen aan toegevoegd omdat het boek van Sjafiek de Amazigh geschiedenis slechts tot het begin van de jaren ’70 behandelde. Wat denken jullie? Veel emails en telefoontjes met kritiek! “Waarom Amazigh in het Latijn geschreven?” “Waarom geen lesmaterialen voor het SousseAmazigh.” (we hadden geopteerd voor het Rifamazigh omdat de meeste Marokkanen in Europa Rifi’s zijn) Later bij de vertaling van het boek van Sjafiek was de kritiek dat we te weinig aandacht aan het Sousse Amazigh besteed hadden en werden we zelfs met een juridische procedure bedreigd. Nu vind ik kritiek goed, graag zelf, maar kritiek leveren in de zin van waarom hebben jullie dat en dat niet gedaan, is makkelijk. Lever kritiek op mijn werk, op de kwaliteit ervan maar ga mij niet vertellen wat ik wel of niet had moeten doen. Doe het trouwens dan zelf, als je het beter weet. Ik had dat de betreffende Amazigh vereniging die veel kritiek op mijn werk had ook gezegd: “Goed, dan gaan we samen iets doen, iets opzetten.” Nooit meer wat van gehoord…..

Mijn analyse van de situatie, dames en heren is, dat de Imazighen trotse mensen zijn. Trots op hun taal en trots op hun cultuur. En terecht. Want het zijn mooie talen en culturen. Maar tegelijkertijd lijken ze niet in staat over die trots heen te kijken. Over hun eigen beperkte grenzen. Hun bezwaren opzij te zetten en te kijken waar en hoe ze met elkaar kunnen samenwerken om tot iets moois te komen. We zien in Nederland talloze Imazighen die individueel gesproken tot fantastische prestaties komen. De popster Ali B, cabaretier Najib Amhali, voetballers Afellay en Aissati, kamerlid Azough, schrijver Benali, dichter Stitou, schrijver Khalid Boudou. De films Shouf Shouf Habibi en het Schnitzelparadijs, beide zeer Amazigh geïnspireerd en bepaald, mode-ontwerper Bekkaoui en zo kan ik nog wel even doorgaan. Het is ronduit fantastisch wat deze artiesten, sportmensen en politici voor elkaar krijgen en hoe zij de Nederlandse cultuur een nieuwe dimensie verlenen. Alle lof daartoe. Maar mag ik dan nu ook eens eindelijk wat kritiek leveren? Waarom slaan de Imazighen de handen niet ineen en komen ze bijvoorbeeld met een landelijke Imazighenorganistie die als spreekbuis kan fungeren bij belangrijke of dramatische gebeurtenissen zoals we die in het verleden gezien hebben. Dat niet weer de politiek en het nieuws van de dag gekaapt worden door de baardmannen van de islamitische organisaties. Alsof alleen zij iets te melden hebben en de juiste autoriteit zijn om commentaar te leveren en adviezen te geven. Het wordt tijd dat de Imazighen zich gaan organiseren in dit land. Talent genoeg, woorden genoeg, contacten genoeg. Nu nog zorgen dat ze zichtbaar worden op het nationale niveau. Dat de voorman of –vrouw van de Imazighen naast Balkenende staat als er iets gebeurd is in dit land. Een banier voor een schitterende cultuur en een bastion tegen het oprukkende islamitische fundamentalisme.

Jan Jaap de Ruiter, 16 november 2007

http://www.janjaapderuiter.nl

http://tawiza.nl/content/column.php?igg=column&id=36

29-11-2007, 00:05


Toch fijn dat het weer een Hollander is die zich opwerpt voor de mocrots. Ik persoonlijk zou ze laten barsten.

29-11-2007, 00:06
arabieren slapen ook...

29-11-2007, 00:07

Citaat door Laszlo:
Toch fijn dat het weer een Hollander is die zich opwerpt voor de mocrots. Ik persoonlijk zou ze laten barsten.



dat komt omdat het nederlandse trots heel ver te zoeken is....

29-11-2007, 00:10



Citaat door 50dorro:
arabieren slapen ook...



ow sorry.. we zijn gearabiseerde berbers...

29-11-2007, 00:10

Citaat door 50dorro:
dat komt omdat het nederlandse trots heel ver te zoeken is....

Yeah sure boy, sleep tight.

29-11-2007, 00:12

Citaat door Laszlo:
Yeah sure boy, sleep tight.



waar moet een nederland trots op zijn ?

cultuur ? hebben jullie niet !

traditie ? de pedofiel van sint telt niet mee !

geloof ? ( de kerken zijn uitgestorven)

muziek ? (zelfs jan smith zingt in het duits )

films ? ( noem mij een nederlandse film die ooit langer dan 6 uurtjes in de bios heeft gelegen ? )

29-11-2007, 00:15

Citaat door 50dorro:
waar moet een nederland trots op zijn ?

cultuur ? hebben jullie niet !

traditie ? de pedofiel van sint telt niet mee !

geloof ? ( de kerken zijn uitgestorven)

muziek ? (zelfs jan smith zingt in het duits )

films ? ( noem mij een nederlandse film die ooit langer dan 6 uurtjes in de bios heeft gelegen ? )

ze kunnen nog altijd trots zijn op de buitenlanders die ze binnen lieten..

29-11-2007, 00:16

Citaat door DEMO:
ze kunnen nog altijd trots zijn op de buitenlanders die ze binnen lieten..



dat is geen trots joh....

ze smeekte ons om hier naar toe te komen omdat ze zelf geen steentjes konnen sjouwen....

(stelletjes luilakken)

29-11-2007, 00:16

Citaat door 50dorro:
waar moet een nederland trots op zijn ?

cultuur ? hebben jullie niet !

traditie ? de pedofiel van sint telt niet mee !

geloof ? ( de kerken zijn uitgestorven)

muziek ? (zelfs jan smith zingt in het duits )

films ? ( noem mij een nederlandse film die ooit langer dan 6 uurtjes in de bios heeft gelegen ? )

Ga toch pitten lullo. En ga morgen demonstreren voor 1080 lesuren per jaar. Hopenlijk helpt dat wat. Nitwit.

29-11-2007, 00:18

Citaat door Laszlo:
Ga toch pitten lullo. En ga morgen demonstreren voor 1080 lesuren per jaar. Hopenlijk helpt dat wat. Nitwit.


ik zit niet meer op school...

maar ik kom zeker langs je om je een zakje wit te geven

29-11-2007, 00:21

Citaat door Laszlo:
Toch fijn dat het weer een Hollander is die zich opwerpt voor de mocrots. Ik persoonlijk zou ze laten barsten.


Jij kan jezelf niet eens helpen laat staan een ander, sjony boy!

29-11-2007, 00:34


Zie de reacties, De trots van de Imazighen. Laat me niet lachen loosers. Slap crimineel volkje, zelfs in marokko kijken ze op jullie neer.

29-11-2007, 00:37

Citaat door Laszlo:
Zie de reacties, De trots van de Imazighen. Laat me niet lachen loosers. Slap crimineel volkje, zelfs in marokko kijken ze op jullie neer.


Neer kijken doet men alleen op crimineel, schaamteloze, boeren volkje waartoe jij behoort!

29-11-2007, 00:41

Citaat door KloteSite:
Neer kijken doet men alleen op crimineel, schaamteloze, boeren volkje waartoe jij behoort!

Waar jouw voorvaders naartoe kwamen smekend om een baantje.......

Pagina's : [1] 2 3