Bekijk volle/desktop versie : Molukkers waren lange tijd verdachte groep



28-05-2007, 18:03
Geplaatst op zaterdag 26 mei 2007 06:01 , laatste wijziging vrijdag 25 mei 2007 18:42

Molukkers waren lange tijd verdachte groep

door Jos Straathof en Twan van den Brand

Zuid-Molukkers oefenden in de bossen, op het politiebureau werden extra karabijnen uitgereikt, het ene alarm volgde op het andere. Overal gonsde het van de geruchten. De kaping van de trein bij De Punt en de gijzeling van scholieren in Bovensmilde, deze weken dertig jaar geleden, joegen het hele land schrik aan. VUGHT - De angst leeft die 23e mei meteen op. Zoals in Noord-Brabant. 'Bij de politie Nistelrode is een melding binnengekomen, dat de lagere school zal worden gegijzeld. De burgemeester heeft hierop de twee lagere scholen en de twee kleuterscholen laten ontruimen.' 'De rijkspolitie heeft bij de invalswegen vier posten uitgezet met inzet van negen auto's en twee motoren', zo luidt een korte, getypte notitie van een ambtenaar aan de Brabantse commissaris van de Koningin Jan van der Harten. De dreiging zou van buiten het dorp komen.

Het bericht zit verstopt in de archieven van het Brabants Historisch Informatie Centrum. Het is bepaald niet de enige boodschap die herinnert aan de angst die in de mei- en junidagen van 1977 het land in de greep hielden. In Den Bosch, maar ook elders, werden kinderen van school gehaald na geruchten over gijzelingen. De achterdocht had alles te maken met hernieuwd gewapend optreden van de Zuid-Molukkers in het noorden van Nederland.

Woensdag 23 mei was het precies dertig jaar geleden dat jonge Molukkers de intercity van Assen naar Groningen kaapten. Bij het Drentse dorp De Punt dwongen zij de trein tot stilstand en gijzelden 45 passagiers. In Bovensmilde viel een andere Molukse groep een lagere school binnen. Ze hielden leerkrachten en kinderen vast, en de Nederlandse aandacht gevangen.

Na drie weken vergeefs onderhandelen maakten mariniers een einde aan de gijzelingen. Er vielen acht doden. Voor de Molukse gemeenschap waren het zware tijden. Gewapende acties in Wassenaar (1970) en Wijster (1975), het geweld van de voorbije weken; wat kon er nog meer worden verwacht?

Oefening
In de dossiers die wijlen commissaris van de Koningin Van der Harten heeft nagelaten, zitten tal van stukken die de angst en de uitwassen daarvan duidelijk maken. Op 3 juni, kaping en gijzeling duren dan nog voort, gaat de volgende boodschap naar de kabinetschef van Van der Harten: 'De burgemeester van Loon op Zand meldt: Gisterenavond bij plan 't Zand hebben Molukkers geoefend in de bossen. Volgens een andere bron zou enige dagen geleden de lagere school in Loon op Zand door Molukkers zijn gefotografeerd.'

De rijkspolitie trekt beide tips na. Hoe het met de fotografen zit, wordt niet duidelijk. Maar de gemelde oefening van Molukkers in de bossages blijkt betrekkelijk onschuldig, getuige een handgeschreven mededeling. ,,Na evaluatie blijkt dit een heemkundige club uit Waalwijk te zijn geweest'', zo staat onder de melding, ,,onder wie enige Molukkers.''

Politieagenten die na drie decennia nog heldere herinneringen hebben, bevestigen het beeld dat de stukken uit de archieven oproepen. Hans Suer, in 1977 hoofdagent bij de surveillancedienst in Vught, inmiddels zestig jaar en met pensioen, zegt: ,,Tijdens de acties was ik een van de mensen die toch met vakantie mochten. Als we maar in Nederland bleven en op afroep beschikbaar zouden zijn. Ik zat in Domburg op de camping en hoorde op 11 juni dat het gedaan was. Maar toen ik met mijn vrouw en kinderen van het strand terugkwam, stonden er twee agenten van de rijkspolitie bij onze tent. Je moet onmiddellijk terug naar Vught, zeiden ze.''

Suer was verbaasd. Hoezo, de gijzelingen waren toch voorbij? ,,Ik moest terug om het Molukse woonoord te beschermen. Er waren dreigementen binnengekomen.'' In Vught stond het laatste woonoord van Nederland, Lunetten, waar nog zo'n 500 Molukkers woonden. Daar waren sowieso spanningen omdat juist in die tijd gesproken werd over herhuisvesting elders. Het jaar daarvoor was het bij de ontmanteling van een ander kamp, dat in Vaassen, tot een gewelddadige botsing gekomen.

Bob Hattu, toen midden twintig, woonde op Lunetten. Hij herinnert zich de spanningen na de gijzelingen van 1977. ,,Er waren geruchten over aanvallen op het kamp. Wij werden op de acties aangekeken. De sfeer was vijandig, in heel het land raakten de gemoederen verhit.'' Zijn huidige partner Lies, 23 toen, werkte bij de Dienst Infrastructuur van de NS in Zwolle. Niet echt een plek waar een Molukse in die dagen gewenst was. ,,Daar had je de controle over de schakelposten. Van daaruit werden Friesland, Groningen, Drenthe en Overijssel geregeld.'' Volgens haar chefs kon ze zich maar beter enige weken ziek melden.

,,Het kwam van twee kanten. Ik woonde in Wierden en mijn ouders wilden niet dat ik in de trein stapte om naar mijn werk te gaan. Zelf wilde ik trouwens ook niet. Er gingen allerlei verhalen rond over Molukse vrouwen die in elkaar waren geslagen.''

Loze meldingen
In de archieven van de commissaris van de Koningin zit ook een journaal van de gemeentepolitie in Tilburg, opgemaakt naar aanleiding van de gebeurtenissen te Bovensmilde en De Punt. Het is een balans van vijf dagen, vanaf zaterdag 11 juni, een opsomming van vooral loze meldingen.

Die 11e juni 05.26 uur. 'De familie Lapie meldt telefonisch aan het hoofdbureau dat zij omstreeks 05.00 uur telefonisch te horen hadden gekregen: We komen morgen jullie gezin kapen. De melder zou een Molukse stem hebben!! De surveillance is hierop nadrukkelijk gericht. (Er hebben zich geen bijzonderheden voorgedaan.)'

Uit voorzorg wordt wel het hoofdbureau in Tilburg extra beveiligd. Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft immers een waarschuwing doen uitgaan beducht te zijn op wraakoefening. Bij de beëindiging van de treinkaping waren niet alleen twee gijzelaars omgekomen, maar ook zes van de negen Molukkers, onder wie de enige vrouwelijke kaper. 'Ter beschikking van de brigadier/wachtcommandant worden gesteld: vijf karabijnen + munitie, twee kogelvrije vesten, twee schietmaskers', staat in het journaal.

Direct na het middaguur meldt de Tilburgse burgerij zich opnieuw aan de telefoon. '12.36 uur: Telefonische melding aan het hoofdbureau dat twee Ambonezen de weg vragen naar het Wandelbos, waar een bijeenkomst van Zuid-Molukkers zou zijn. Niemand aangetroffen. Geen bijzonderheden waargenomen.'

De 89-jarige Theo van Loenhout, indertijd hoofd van de recherche, 89 nu, kan zich slechts flarden herinneren van die gespannen tijd. ,,Er zaten deugnieten op het woonoord, ook grote deugnieten'', zegt hij. Zuid-Molukkers werden in de regio's waar ze woonden sowieso geassocieerd met losse handjes, werkloosheid, drugs, criminaliteit. Maar kapen, gijzelen, doden? ,,Achter elke boom een gewapende Molukker? Overdreven, onzin.''

Link

Weet je, die molukkers was in mijn beleving echt iets heel anders. Tegenwoordig is is het door bepaalde bevolkingsgroepen compleet zinloos geweld vanuit de hoek dat ze het kunnen maken omdat niemand ze stopt..

Triest maar waar zit daar ook een kern waarheid in, want ze radicaliseren en kennelijk smaakt het geld goed. Verschuilen achter een goedkoop geloof wat op de 1 of andere manier ook nog voor iets ongeloofwaardigs als vrede moet staan

Nee, de Molukkers die met de knill hebben gestreden was oprecht van alles toegezegd wat onze overheid in die tijd niet tot nauwelijks is nagekomen. Ik heb vrienden die me hebben laten zien waar ze in kamp wetserbork hebben gewoond als kind zijnde, die mensen die hebben gestreden voor onze koningin van die tijd werden hierheen gehaald en opgeborgen in een xtuutx concentratiekamp..

Ik weet nog dat ik met de verrekijker bij de punt heb gestaan, kijken.. Een maat van me, David, vertelde me tijdens de opleiding dat zijn zoon was genoemd naar een dader die was omgekomen, zijn beste vriend..