Aantekeningen Zaad al-Mustaqni; Wet- en regelgeving aangaande het vasten.

[Gewone_Broeder]

Met de Ramadan in-sha’Allah in aantocht zal ik voor degenen die geïnteresseerd zijn in een uitgebreide analyse van de wet- en regelgeving aangaande het vasten in de komende tijd in-sha’Allah aantekeningen plaatsen die ik heb gemaakt aan de hand van lessen over het vasten zoals dat in het hoofdstuk kitaab as-siyaam in het boek Zaad al-Mustaqni is besproken. Wellicht dat het iemand tot nut is.

Kitaab as-Siyaam (het boek van het vasten)

De geleerden deelden hun boeken op in kutub (meervoud van kitaab (boek)). Voorbeelden zijn: kitaab as-salaah (boek van het gebed), kitaab al-hadj (boek van de bedevaart), kitaab az-zakaah (boek van de armenbelasting), kitaab at-tahaara (boek van de rituele reiniging). Kitaab (boek) moet in deze begrepen worden als een hoofdstuk.

Als ze een subcategorie binnen een kitaab (boek/hoofdstuk) gebruikten de geleerden de benaming baab (deur). Voorbeeld: je hebt kitaab at-taharaa (boek van de rituele reiniging). Daarbinnen zijn verschillende subcategorieën zoals an-niyaa (de intentie), al-wudoo’ (de kleine wassing), al-ghusl (de grote wassing). Binnen kitaab at-tahaara heb je dan baab an-niyaa, baab al-wudoo’, baab al-ghusl.

Nog een stap verder is de subcategorie van fasl.

Wanneer gesproken wordt over kitaab as-siyaam, zoals de auteur dit gedeelte van het boek heeft genoemd, omvat dit alles wat er over siyaam (vasten) te weten valt. In dit hoofdstuk heeft de auteur 5 subcategorieën (baab) geplaats.

Wat is siyaam (vasten)?

Taalkundig gezien is siyaam het zich onthouden van iets. Allah zegt in de Qor’an:

“'Indeed, I have vowed to the Most Merciful abstention (sawman), so I will not speak today to [any] man.' "” (Surah 19 ayaah 26)

De Arabieren waren gewoon te zeggen; “Saama al-Faras” “Het paard heeft zich onthouden (van bijvoorbeeld bewegen, eten of drinken).”

Ibn Qutayba zei: “Een ieder die zich onthoudt van lopen, praten, eten, drinken, etc, is aan het vasten (zich aan het onthouden).”

Wat meer van belang is wat er shar3an (volgens de Islamitische wetgeving) wordt verstaan onder siyaam (vasten). Iemand kan namelijk een aantal dagen stoppen met praten en dit uitleggen als vasten (taalkundig gezien), dit betekent natuurlijk niet dat hij hiervoor beloond zal worden door Allah aangezien de shari3a iets anders onder siyaam (vasten) verstaat.

Binnen de Islamitische jurisprudentie (fiqh) hebben geleerden verscheidene meningen over wat de definitie van siyaam (vasten) precies inhoudt. De twee meest voorkomende en populaire meningen zijn dat siyaam inhoudt:

1) Het Allah aanbidden middels het zich onthouden van eten, drinken en andere zaken die iemands vasten teniet doen van zonsopkomst tot zonsondergang.

2) Het zich onthouden met de (1) juist intentie, van (2) specifieke zaken, een (3) specifieke tijd, en een (4) specifiek persoon.

(1) Waarom moet men een juiste intentie hebben?

a) Het onderscheid maken tussen aanbidding (ibaadah) en het volgen van tradities. Het zich onthouden van eten en drinken omwille van de tevredenheid van Allah is anders dan het niet eten en drinken omdat men te ziek is, omdat men het gezellig vindt of omdat men wil afvallen. Het zichzelf wassen met de intentie om het gebed te verrichten is anders dan het zichzelf wassen omdat men ver*****ng zoekt.

Twee personen kunnen exact dezelfde handeling verrichten, maar toch twee totaal verschillende resultaten behalen. Het is de intentie dat bepaald. De ene persoon slacht op het offerfeest om lekker vlees te eten, terwijl de andere slacht om de sunnah in stand te houden. Beiden verrichten dezelfde handeling maar zij zullen nooit gelijk zijn in beloning.

b) Het onderscheid maken tussen verschillende soorten aanbidding (ibaadaat). Het dohr gebed is 4 raka’aat en het asr gebed is ook 4 raka’aat. Hoe wordt er verschil gemaakt tussen deze twee identieke daden van aanbidding? De intentie. Voor degene die reist is het fadjr gebed 2 raka’aat, het dohr gebed 2 raka’aat, het asr gebed 2 raka’aat en het isha gebed 2 raka’aat. De intentie maakt hier het onderscheid.

Het bewijs voor het moeten hebben van een zuivere intentie komt uit de Qor’an, de Sunnah en de ijmaa’ (overeenstemming) van de sahaaba of de geleerden.

Qor’an;

“And they were not commanded except to worship Allah , [being] sincere to Him in religion, inclining to truth, and to establish prayer and to give zakah. And that is the correct religion.”

Hadith;

“Inna al-a3malu bi niyyaat” “Voorzeker, de handelingen (hieronder valt het vasten) worden beoordeelt op grond van de intentie.”

(2) Welke specifieke zaken?

Men moet zich (1) met de juiste intentie onthouden van (2) specifieke zaken zoals eten, drinken, gemeenschap en andere zaken die het vasten teniet doen (die verder in dit boek besproken zullen worden).

(3) Wat voor specifieke tijd?

Men moet zich (1) met de juiste intentie onthouden van (2) specifieke zaken zoals eten, drinken, gemeenschap en andere zaken die het vasten teniet doen voor (3) een specifieke tijd. De shari3a specificeert de tijd, je kunt niet zelf bepalen vanaf wanneer tot wanneer je moet vasten. De tijd die is vastgesteld is vanaf iets voor zonsopkomst, (de tweede) (adhaan voor salaat-ul) fadjr, tot zonsondergang.

Wanneer is de ‘tweede fadjr’?

Allah zegt in de Qor’an:

“And eat and drink until the white thread of dawn becomes distinct to you from the black thread [of night]. Then complete the fast until the sunset.” (Surah 2 ayaah 187)

Eet en drink totdat de witte draad en de zwarte draad van elkaar kunnen worden onderscheiden. Wat betekenen deze woorden?

Ibn Kathir overlevert bij de tafsir van deze ayah een hadith van al-Bukhari dat Sahl bin Sa’d zei:

“…some people who intended to fast, tied black and white threads to their legs and went on eating till they differentiated between the two. Allah then revealed the words, (of dawn), and it became clear to them that it meant (the darkness of) night and (the light of) day. ''

Een andere hadith in al-Bukhari overlevert dat ash-Sha’bi zei dat ‘Adi heeft gezegd:

"I took two strings, one black and the other white and kept them under my pillow and went on looking at them throughout the night, but could not make any distinction between the two. So, the next morning I went to Allah's Messenger and told him the whole story. He said:
(Your pillow is very wide if the white and black threads are under it!) Some wordings for this Hadith read,

(Your Qafa (back side of your neck) is wide!)

Some people said that these words meant that `Adi was not smart. This is a weak opinion. The narration that Al-Bukhari collected explains this part of the Hadith. Al-Bukhari recorded that `Adi bin Hatim narrated: I said, "O Messenger of Allah! What is the white thread from the black thread Are they actual threads'' He said:

(Your Qafa is wide if you see the two threads. Rather, they are the blackness of the night and the whiteness of the daylight.)

Op een moment aan het einde van de nacht (en wanneer de ochtend begint) is er een scheidslijn te zien tussen het donker van de nacht en het licht van de dag, dit is de tijd van fadjr. Voor dat de dag aanbreekt (wanneer de witte lijn te zien is) is het nog nacht. De suHoor (het ’s ochtends eten en drinken voor een Ramadan dag) gebeurd voor dat deze lijn zichtbaar is, zij gebeurt dan ook in de nacht.

SuHoor; dit gebeurd in de nacht (voor dat de witte lijn te zien is, dus nacht)
Salaat-ul Fadjr; dit gebeurd in de dag (na dat de witte lijn te zien is, dus dag)

Hadith in sahih al-Bukhari waarin A’isha overlevert dat de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) zei:

"Bilal pronounces the Adhan at night, so eat and drink (Suhur) till Ibn Um Maktum pronounces the Adhan."

En een hadith overgeleverd door Thirmidhi waarin Samurah bin Jundub overlevert dat de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) zei:

"Do not let the Adhan of Bilal prevent you from your Sahar, nor the drawn out Fajr, but the Fajr that spreads on the horizon."

Bilal (radiAllahu anhu) doet het oproep tot het gebed in de nacht (voor dat de witte scheidingslijn te zien is), eet en drink dus door totdat Ibn Um Maktum de volgende (tweede) oproep tot het gebed doet, de oproep tot het gebed wanneer de witte lijn (van het aanbreken van de dag) te zien is.

(4) Welk specifiek persoon?

De voorgenoemde handelingen moet gedaan worden door een specifiek (aangeduid) persoon. Wie is dat? Een volwassen Moslim(a), die de leeftijd van pubertijd heeft bereikt, die bij z’n verstand is (dus niet gek), die bij machte is om te vasten (iemand die het niet kan hoeft niet te vasten), degene die niet op reis is, etc (dit zal allemaal besproken worden in het verloop van dit boek).

[Gewone_Broeder]

Wat is het oordeel over vasten (in Ramadan)?

Ramadan is verplicht (fard/waajib) om te vasten en het is een pilaar van de Islam die als verplichte kennis wordt beschouwd. Dit houdt in dat een persoon die het verplicht zijn van het vasten in de maand Ramadan ontkent een ongelovige is/wordt (behalve degenen die net nieuw zijn in Islam). Er is geen excuus voor onwetendheid wat betreft de kennis dat het verplicht is voor de Moslims om in de maand Ramadan te vasten (hier wordt uiteraard niet gesproken of uitzondering op het vasten voor ouderen, kinderen, zwangere vrouwen en zieken).

Het bewijs voor de verplichting voor het vasten van Ramadan komt uit de Qor’an, sunnah en ijmaa’.

Qor’an;

“O you who have believed, decreed upon you is fasting as it was decreed upon those before you that you may become righteous.” (Surah 2 ayaah 183)

‘decreed’ ‘kutiba’ in het Arabisch betekent dat het verplicht is.

“The month of Ramadhan [is that] in which was revealed the Qur'an, a guidance for the people and clear proofs of guidance and criterion. So whoever sights [the new moon of] the month, let him fast it…” (Surah 2 ayaah 185)

Hadith;

Een van de vele ahadeeth waarin het verplicht vasten van de maand Ramadan wordt genoemd is de hadith waarin de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) wordt bezocht door Jibreel (alayhi salaam);

“"We were sitting with the Prophet (ﷺ) when a man came to him whose clothes were intensely white and whose hair was intensely black; no signs of travel could be seen upon him, and none of us recognized him. He sat down facing the Prophet (ﷺ), with his knees touching his, and he put his hands on his thighs, and said: 'O Muhammad, what is Islam?' He said: 'To testify that none has the right to be worshipped but Allah, and that I am the Messenger of Allah, to establish regular prayer, to pay Zakat, to fast in Ramadan, and to perform Hajj to the House (the Ka'bah).' He said: 'You have spoken the truth.'”

De evolutie van het (verplichte) vasten

De eerste fase van het verplichte vasten was het vasten van de dag Ashura.
De tweede fase was de verplichting van het vasten in de Ramadan of het voeden van behoeftigen, hierbij moest een van de twee gekozen worden. De wijsheid hierachter wordt gevonden in het de mensen laten wennen aan het vasten van de maand Ramadan.
De derde fase was de verplichting voor elke persoon om de maand Ramadan te vasten. Er was in deze geen keus meer, uiteraard de mensen met een geldige reden uitgezonderd.

“Allah's Messenger (ﷺ) ordered (the Muslims) to fast on the day of 'Ashura', and when fasting in the month of Ramadan was prescribed, it became optional for one to fast on that day ('Ashura') or not.”

Ibn Hajar al-Haytami (dit is ijma’ onder de geleerden) zei dat het vasten van de maand Ramadan verplicht werd gesteld in de maand Sha’baan in het 2e jaar na de Hijrah. Bij overeenstemming van de Islamitische geschiedkundigen betekent dit dat de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) 9 Ramadan’s heeft gevast. De meeste Ramadan’s van de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) waren Ramadan’s met 29 dagen.

[Gewone_Broeder]

Wanneer begint Ramadan?

Het vasten van de maand Ramadan is verplicht (waajib) wanneer de maan is gezien (bi ru’ya-til hilaal). Hoewel alle zaken die waajib zijn verplicht zijn, zijn sommige van deze zaken op verschillende niveaus. Sommige verplichtingen zijn als een pilaar (rukn) waar andere verplichtingen een iets lager niveau hebben. De rukn waajib heeft een iets hogere status dan de normale waajib (verplichting).

De auteur onderstreept hier dat het vasten van de maand Ramadan een verplichting (waajib) is, aangezien er ook dagen zijn waarop vrijwillig wordt gevast en die een sunnah zijn en niet verplicht zijn.

Waajib (verplicht) in het vasten bestaat uit 3 categorieën;

1) Waajib ten aanzien van een specifiek aangeduide tijd. Het voorbeeld hiervan is het vasten van de maand Ramadan. Als deze maand ingaat, dan wordt het verplicht om een de handeling van het vasten te verrichten.
2) Waajib om een bepaalde reden. Het voorbeeld hiervan is kaffaara. Wanneer een persoon een ander zonder intentie (dus niet expres) van het leven beroofd dient men twee maanden te vasten. Het is verplicht voor deze persoon om twee maanden te vasten omdat er een bepaalde reden is, het uitwissen van de zonde. Een ander voorbeeld is wanneer een persoon nog dagen van de Ramadan open heeft staan, dit blijft een verplichting om deze dagen alsnog te vasten buiten Ramadan. Niet iedereen hoeft dit dus te doen, alleen de mensen die hierin verzeild raken.
3) Waajib omdat je deze op jezelf verplicht hebt gemaakt zonder dat de shari3a deze in eerste instantie verplicht heeft gemaakt. Dit kan bijvoorbeeld als je een belofte aan Allah maakt om een maand te vasten. Wanneer deze belofte is gemaakt is het verplicht om deze na te komen.

De maand Ramadan begint wanneer de (nieuwe) maan wordt gezien. Allah zegt in de Qor’an:

“The month of Ramadhan [is that] in which was revealed the Qur'an, a guidance for the people and clear proofs of guidance and criterion. So whoever sights [the new moon of] the month, let him fast it…” (Surah 2 ayaah 185)

Hadith waarin Abu Hurayrah (radiAllahu anhu) overleverd van de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam):

“Whenever you sight the new moon (of the month of Ramadan) observe fast. and when you sight it (the new moon of Shawwal) break it, and if the sky is cloudy for you, then observe fast for thirty days.”

En een hadith overgeleverd door Hudayfah waarin de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) zegt:

“Do not fast (for Ramadan) before the coming of the month until you sight the moon or complete the number (of thirty days); then fast until you sight the moon or complete the number (of thirty days).”

In het Arabisch worden twee woorden gebruikt voor maan; Hilal en Qamar. De taal- en wetsgeleerden zijn het er over eens dat Hilal wordt gebruikt voor de nieuwe maan, wanneer de maan tussen de 0 en 3 nachten oud is wordt Hilal gebruikt. Wanneer de maan ouder wordt, dus vanaf de 4e nacht, wordt het woord Qamar gebruikt.

De vraag die tegenwoordig gesteld wordt; kun je telescopen of verrekijkers gebruiken om de nieuwe maan te zien? Het is toegestaan, omdat je alsnog je oog gebruikt voor het zien, ook al gebruik je een hulpmiddel. Wat duidelijk is is dat we niet meegaan met calculeren van de dag/nacht wanneer de nieuwe maan er is. Het is mogelijk dat men via calculatie kan bereken wanneer de nieuwe maan er zal zijn. De tekst in de Qor’an en de ahadeeth zijn echter duidelijk dat het om het zicht met het oog (al dan niet met hulpmiddelen) moet gaan, men moet de nieuwe maan zien. Er zijn meerdere ahadeeth die overleveren dat wanneer men de maan niet kan zien, men de maand af moet maken met 30 dagen.

“Do not fast (for Ramadan) before the coming of the month until you sight the moon or complete the number (of thirty days); then fast until you sight the moon or complete the number (of thirty days).”

Allah (azza wa djal) en Zijn Boodschapper (sallaAllahu alayhi wa salam) hebben ons opgedragen om via het zicht te bepalen wanneer de Ramadan begint, we horen en gehoorzamen hierin ook al gaat het in tegen de calculaties. Het vasten van Ramadan is een ibaadah, en ibaadah moet verricht worden zoals dat is opgedragen.

Er wordt naar de maan gekeken na de 29e dag, in de 30e nacht, na maghreb, van Sha’baan. Als de nieuwe maan, Hilal, dan gezien wordt begint de volgende dag de maand Ramadan en wordt het vasten verplicht. Wordt de maan niet in de 30e nacht van Sha’baan gezien, dan wordt de maand Sha’baan 30 dagen. Na die 30e dag zal de maand Ramadan vervolgens beginnen.

Ter verduidelijking; In de Islam begint een nieuwe dag na maghreb (zonsondergang). In Islam komt dus eerst de nacht, en vervolgens de dag. Wanneer de nieuwe maan wordt gezien na maghreb begint men gelijk die avond met Taraweeh. De maand Ramadan is dan al begonnen terwijl men de dag er op pas begint met vasten. Aan het eind van de Ramadan als de nieuwe maan wordt gezien voor de volgende maand wordt na het Isha-gebed dan geen Taraweeh gebeden, de nieuwe maand is immers als ingegaan na het zien van de nieuwe maan. Zo komt het dus dat als men op de 30e nacht van Sha’baan de nieuwe maan niet ziet, de 30e dag van Sha’baan wordt afgemaakt zonder te vasten.

Sommige mensen willen als zij op de 30e nacht van Sha’baan de nieuwe maan niet hebben gezien, en Ramadan de volgende dag dus nog niet begint, uit angst dat zij wellicht verkeerd gekeken hebben het zekere voor het onzekere nemen en de volgende dag toch vasten. In de Islam staat deze dag bekend als de ‘dag van twijfel'.

Het is niet toegestaan (haram) om op deze dag te vasten, tenzij men gewend is om deze dag te vasten zoals het altijd vrijwillig vasten van de maandag en donderdag.

Hadith overgeleverd door Abu Hurayrah (radiAllahu anhu) dat de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) heeft gezegd:

"None of you should fast a day or two before the month of Ramadan unless he has the habit of fasting (Nawafil (vrijwillig)) (and if his fasting coincides with that day) then he can fast that day."

En een andere overlevering door Abu Hurayrah (radiAllahu anhu) dat de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) heeft gezegd:

"Do no precede the month of Ramadan by fasting a day or two before it, unless it is the case of a man who normally performs some fast, then let him fast it."

[Gewone_Broeder]

Waar moet de nieuwe maan worden gezien?

Als er 1 land is dat de nieuwe maan heeft gezien, maar alle andere landen ter wereld niet. Moeten alle landen dat ene land volgen? Of heeft ieder land zijn eigen waarneming? Er zijn hierover vier meningen;

1) Als 1 land bevestigd de nieuwe maan te hebben gezien dient de hele wereld haar hierin te volgen (als zij er uiteraard van hebben gehoord dat de maan in dat ene land is gezien). Dit is het officiële standpunt van Hanbali-madhab.
2) Wanneer een land de nieuwe maan ziet is dat genoeg voor dat land, zij hoeven geen ander land te volgen. Elke land heeft zijn eigen waarneming die zij volgen. Dit is het standpunt van Ibn Taymiyyah en Ibn Abbas.
3) Als de Khalifah iets verklaard/beveelt dan volgen we zijn beslissing.
4) Degene die het nieuws krijgt dat er ergens de nieuwe maan gezien is moet hun hierin volgen. (Dit is eigenlijk een onderdeel van het eerste standpunt)

Hoewel de verschillende standpunten door verschillende giganten in kennis worden ondersteund kiest de sheikh (in de voetsporen van imam al-Shawkani) voor het eerste standpunt dat wanneer er ergens ter wereld de nieuwe maan wordt gezien de hele wereld de volgende dag moet beginnen met het vasten van de maand Ramadan. De sheikh haalt de hadith aan:

“Whenever you sight the new moon (of the month of Ramadan) observe fast, and when you sight it (the new moon of Shawwal) break it, and if the sky is cloudy for you, then observe fast for thirty days.”

Dit is een algemeen en breed bevel van de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam). Dit is voor iedereen, in elk land. Op grond van de het brede en algemene bevel geldt dit voor iedereen en overal en er worden geen grenzen aangegeven die dit inperken.

Wie moet de nieuwe maan zien?

Niet ieder individu hoeft de maan te zien om te kunnen verklaren dat de Ramadan de dag daarop begint. Als er een betrouwbare getuige is die de maan heeft waargenomen op een betrouwbare manier dient men deze persoon te volgen en de volgende dag het vasten te starten. Een betrouwbare getuige moet 3adl (rechtvaardig, waarachtig en betrouwbaar) en mukallaf (een mukallaf is iemand die verplicht is om de verplichtingen van de Islam te verrichten (iemand die hier verantwoordelijk gehouden wordt), iemand met gezond verstand en iemand die de leeftijd van pubertijd heeft bereikt) zijn, dit kunnen zowel mannen als vrouwen zijn.

Wat is vanuit de visie van de shari3ah een rechtvaardig, waarachtig en betrouwbaar iemand?

3adl komt taalkundig gezien van iets dat recht is, het tegenovergestelde van iets dat krom is. 3adl staat binnen de shari3ah voor een persoon die de (1) geboden opvolgt, (2) wegblijft bij de grote zonden en (3) niet volhardend is in kleine zonden.

(1) geboden opvolgen; hieronder vallen bevelen zoals het doen van het gebed (salaah)
(2) wegblijven van grote zonden; hieronder valt het wegblijven bij moorden, ontucht, geven/nemen van rente, het verspreiden van geruchten om Moslims tegen elkaar op te stoken, het roddelen over een persoon. (Iemands getuigenis wordt niet geaccepteerd totdat hij/zij hiervoor spijt heeft betuigd en vergeving heeft gevraagd. Daarna wordt iemand betrouwbaar.)

Imam Ahmad staat zelfs bekend om het niet willen accepteren van getuigenissen in het geval van financiële transacties wanneer een persoon de vrijwillige nachtgebeden niet verricht. Hij heeft een hele hoge standaard voor het accepteren van getuigen.

Sommige geleerden zeggen dat als we echt deze standaard handhaven er bijna niemand meer over blijft (omdat iedereen een zondaar is en wel eens een misstap maakt). Om dit probleem op te vangen zeggen geleerden dat een Khalifah of een lokale imam in algemene zin kan bepalen of een bepaald persoon in een bepaald gebied/omstandigheid als betrouwbaar moet worden geacht. De definitie is een algemene richtlijn, de Khalifah of imam heeft echter de bevoegdheid om in specifieke omstandigheden te bepalen of een persoon al dan niet als getuige moet worden geaccepteerd.

Sommige geleerden komen ten aanzien van 3adl nog met een extra vereiste; de persoon moet goed zicht met de ogen hebben. Sommigen gaan zelfs zover dat ze de getuigenis van mensen met een bril of lenzen niet accepteren wanneer het om het zien van de nieuwe maan gaat. (de sheikh noemt dit laatste een wat extreem standpunt aangezien de bril of lenzen juist de zwakheid van de ogen compenseren)

Wat is het bewijs voor het naast rechtvaardig, waarachtig en betrouwbaar zijn moeten hebben van een goed zich met de ogen wanneer het gaat om het zien van de nieuwe maan?

Het bewijs wordt gevonden in het verhaal van Musa (alayhi salato wa salaam)

“Then one of the two women came to him walking with shyness. She said, "Indeed, my father invites you that he may reward you for having watered for us." So when he came to him and related to him the story, he said, "Fear not. You have escaped from the wrongdoing people."

One of the women said, "O my father, hire him. Indeed, the best one you can hire is the strong and the trustworthy."” (Surah 28 ayaat 25-26)

Hieruit kan worden begrepen dat voor de taak waar zij Musa (alayhi salato wa salaam) voor nodig hadden iemand zowel sterk (qawi) en betrouwbaar (amin) was. Wat de geleerden dus zeggen is dat het afhangt van de taak die iemand heeft wat voor kwaliteiten een persoon die deze wil verrichten moet bezitten. In het geval het zien van de nieuwe maan vereisen sommigen dat iemand naast het betrouwbaar moeten zijn ook een goed zicht met de ogen moet hebben.

Het bewijs voor het volgen van een enkele (betrouwbare) getuige wordt gebaseerd op ahadeeth die door verschillende overleveraars zijn overgeleverd van Ibn Umar (radiAllahu anhuma). Binnen de verzameling van Abu Dawud staat deze hadeeth onder het hoofdstuk “Chapter: Regarding The Testimony Of A Single Person About Seeing The Crescent Of Ramadan”.

“The people looked for the moon, so I informed the Messenger of Allah (ﷺ) that I had sighted it. He fasted and commanded the people to fast.”

De mensen zochten de nieuwe maan, en Ibn Umar stelde de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) op de hoogte dat hij de nieuwe maan had gezien. Daarop werd het bevel gegeven om de volgende dag te vasten. Dit was dus na de getuigenis van 1 persoon, Ibn Umar (radiAllahu anhuma).

[Gewone_Broeder]

Wanneer eindigt de Ramadan?

Voor het aankondigen van het einde van de Ramadan (of welke maand dan ook) is het vereist dat er twee mannelijke getuigen zijn. Enkel voor het begin van de Ramadan wordt dus een uitzondering gemaakt en is er 1 getuigenis voldoende.

Voor het beginnen van de Ramadan is 1 getuigenis voldoende, voor het eindigen van de Ramadan (of welke andere maand dan ook) zijn er 2 getuigenissen vereist.

We kijken op de 30e nacht na maghreb of de nieuwe maan (van de maand Shawaal) te zien is. Als de nieuwe maan te zien is wordt Ied de dag er na, op de 30e dag gevierd. Als op de 30e nacht geen nieuwe maan wordt waargenomen, vasten we de 30e dag en de dag erna vieren we Ied.

Wat als een persoon alleen is en de nieuwe maan voor het begin van de Ramadan ziet, en de Khalifah, rechter of de imam zijn getuigenis niet accepteert? En wat als een persoon alleen is en de nieuwe maan voor het begin van de maand Shawaal (dus het einde van de maand Ramadan) ziet? In beide gevallen gaat deze persoon vasten!

Voor het begin van de Ramadan; 1 getuigenis is genoeg. Ook al accepteert de Khalifah, imam of rechter dit niet, deze persoon heeft de maan gezien dus hij begint met vasten. Als een Moslim de maan zien gaat hij vasten, ook al is hij alleen. (dit is de mening van de overgrote meerderheid van de geleerden; Imam Ahmad, Imam Malik, Imam Shafi’i, etc.)

Het bewijs;

Allah (azza wa djal) zegt in de Qor’an:

“The month of Ramadhan [is that] in which was revealed the Qur'an, a guidance for the people and clear proofs of guidance and criterion. So whoever sights [the new moon of] the month, let him fast it…” (Surah 2 ayaah 185)

Hadith;

“Whenever you sight the new moon (of the month of Ramadan) observe fast, and when you sight it (the new moon of Shawwal) break it, and if the sky is cloudy for you, then observe fast for thirty days.”

Voor het einde van de Ramadan (en elke andere maand); 2 betrouwbare getuigenissen zijn vereist. Als hij de enige is die de nieuwe maan van de maand Shawaal ziet gaat hij de volgende dag vasten. Er zijn twee betrouwbare getuigenissen nodig!

[Gewone_Broeder]

Voor wie is het vasten van de maand Ramadan verplicht?

Het vasten van de maand Ramadan is verplicht voor elke (1) Moslim die (2) mukallaf en (3) qadir is.

(1) Moslim; eenieder die Moslim is dient verplicht te vasten. Het vasten van een ongelovige wordt niet geaccepteerd. Daden van aanbidding, zoals het vasten, worden enkel geaccepteerd wanneer men Moslim is.

Uit deze uitspraak moet niet begrepen worden dat de kaafir (ongelovige) gevrijwaard is van het vasten van de Ramadan. Ook hij is opgedragen om de maand Ramadan te vasten, echter is deze ongelovige eerst opgedragen om Moslim te worden. De kaafir zal gestraft worden voor het niet Moslim zijn in z’n algemeenheid (ze zijn mushrikeen en ongelovig in Tawheed), en voor alle (secundaire) zaken die (eigenlijk) ook verplicht voor hem waren maar die alleen de Moslims hebben uitgevoerd zoals het bidden, het vasten, het geven van armenbelasting. Al deze zaken zijn ook verplicht voor de kaafir. De geleerden zeggen; “Vervul het gebod om Moslim te worden, zodat de handelingen die jij bent opgedragen te doen (zoals het vasten, bidden en armenbelasting betalen) zullen worden geaccepteerd.”

Wanneer een originele kaafir (kaafir asli (dus niet iemand die eerst Moslim was maar ongelovig werd)) Moslim wordt tijdens of na de Ramadan hoeft deze persoon de dagen die al voorbij zijn niet in te halen. Wanneer een persoon Moslim wordt heeft deze persoon geen zonden en wordt men schoon alsof men net geboren is. De voorbije zonden worden niet meer aangerekend en er hoeft niets ingehaald te worden.

Wanneer een murtad kaafir (een persoon die eerst Moslim was maar daarna ongelovig is geworden) wederom terugkeert naar Islam is er een klein meningsverschil onder de geleerden of deze persoon de gemiste Ramadan’s moet inhalen. De grote meerderheid van de geleerden is echter van mening dat de murtad kaafir de door hem/haar gemiste Ramadan’s niet hoeft in te halen van de tijd dat hij/zij ongelovig was.

(2) Mukallaf; een mukallaf is iemand die verplicht is om de verplichtingen van de Islam te verrichten (iemand die hier voor verantwoordelijk gehouden wordt). Een persoon is mukallaf als er aan twee voorwaarden is voldaan; (1) 3aaqil, hij moet gezond verstand hebben, hij moet dus niet geestelijk beperkt of gek zijn. (2) baaligh, hij moet de leeftijd van pubertijd hebben bereikt, dit sluit dus kinderen die de pubertijd nog niet hebben bereikt uit.

(1) 3aaqil; het vasten wordt onder andere verplicht voor degene met gezond verstand. Mensen die geestelijk beperkt of geestelijk niet in orde (majnoon) zijn worden uitgesloten van deze verplichting.

De majnoon (iemand die geestelijk niet in orde is) wordt niet verantwoordelijk gehouden wanneer hij niet aan de verplichting van het vasten voldoet. Iemand die tijdelijk geestelijk niet in orde is wordt gevrijwaard voor de tijd dat hij/zij niet in orde is. Er zijn vele soorten van geestelijke beperking of geestelijk niet in orde zijn;

Het bewijs hiervoor is onder andere de hadith in Abu Dawud waarin A’isha (radiAllahu anha) overlevert dat de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) heeft gezegd;

“There are three (persons) whose actions are not recorded: a sleeper till he awakes, an idiot till he is restored to reason, and a boy till he reaches puberty.”

(2) baaligh; het vasten wordt onder andere verplicht voor degene die de leeftijd van pubertijd heeft bereikt.

Het bewijs hiervoor is wederom de hadith in Abu Dawud waarin A’isha (radiAllahu anha) overlevert dat de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) heeft gezegd;

“There are three (persons) whose actions are not recorded: a sleeper till he awakes, an idiot till he is restored to reason, and a boy till he reaches puberty.”

De pubertijd wordt bereikt wanneer;

Een jongen; (1) de leeftijd van 15 jaar, (2) haargroei in de schaamstreek, (3) natte droom.
Een meisje; (1) de leeftijd van 15 jaar, (2) haargroei in de schaamstreek, (3) natte droom, (4) de start van haar maandelijkse cyclus (ongesteldheid).

Het is voor een kind dat de pubertijd nog niet heeft bereikt niet verplicht om te vasten. Vast het kind echter toch dan zal dit wel geaccepteerd worden en zal hij/zij hier voor beloond worden. Van de kaafir wordt het vasten niet geaccepteerd, van een Moslim kind wordt het wel geaccepteerd (en hij wordt hier voor beloond) maar het is niet verplicht voor hem en hij wordt er niet verantwoordelijk voor gehouden als hij het nog niet doet.

Kinderen onder de leeftijd van het bereiken van de pubertijd worden opgedeeld in twee categorieën;

1) Mu’mayyiz (het kunnen maken van onderscheid)
2) Ghayr-mu’mayyiz (het niet kunnen maken van onderscheid)

Over de vraag hoe men dit kan bepalen verschillen de meningen van de geleerden;

a) Sommigen zeggen dat de kinderen getest moeten worden. Kinderen ontwikkelen zich op verschillende snelheid, en het is beter om de hersens te testen dan van leeftijd uit te gaan.
b) Sommigen zeggen dat de kinderen die een onderscheid kunnen maken tussen een ‘ezel’ en een ‘muilezel’ als mu’mayyizeen (het kunnen maken van onderscheid) moeten worden aangemerkt.
c) Anderen zeggen dat vanaf de leeftijd van 7 jaar een kind veronderstelt wordt onderscheid te kunnen maken tussen zaken (mu’mayyiz). Dit is gebaseerd op de hadith:

“Command your children to pray when they become seven years old, and beat them for it (prayer) when they become ten years old; and arrange their beds (to sleep) separately.”

Als een kind nog niet mu’mayyiz is (dus nog geen 7 jaar is en nog geen onderscheid kan maken) is zijn gebed voor niets, hij krijgt hier geen beloning voor. Het is goed om je kinderen zo jong mogelijk aan het gebed te laten wennen, echter wordt hij/zij hier niet voor beloond als hij/zij nog niet mu’mayyiz is.

Om een daad van aanbidding als aanbidding te laten gelden is het vereist dat men kennis heeft en de handeling met de juiste intentie verricht. Een kind onder de 7 jaar kan wel de handeling verrichten maar de kennis en de juiste intentie is er nog niet. Een kind boven de 7 jaar wordt verondersteld wel een juiste intentie te hebben, en van hem/haar wordt verondersteld dat hij/zij enige basis kennis kan hebben over bijvoorbeeld het gebed (en haar acties).

De mu’mayyiz en ghayr mu’mayyiz worden niet verantwoordelijk gehouden voor hun handelen totdat zij de leeftijd van pubertijd bereiken.

(3) Qadir; het vasten van de maand Ramadan is een verplichting voor degenen die dit aan kunnen. Degenen die niet kunnen vasten zijn gevrijwaard van de verplichting.

Allah (azza wa djal) zegt in de Qor’an:

“Allah does not charge a soul except [with that within] its capacity.” (Surah 2 ayaah 286)

En een hadith overgeleverd door Abu Hurayrah (radiAllahu anhu) waarin de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) zegt :

“What I have forbidden for you, avoid. What I have ordered you [to do], do as much of it as you can. For verily, it was only the excessive questioning and their disagreeing with their Prophets that destroyed [the nations] who were before you.”

Wat hieronder valt is onder andere;

a) de reiziger
b) de zieken
c) de ouderen

Ieder persoon van deze categorieën kan zelf inschatten of men in staat is te vasten of niet. Als men hiertoe niet in staat is dan is zijn zij gevrijwaard tot het moment tot zij het vasten in kunnen halen. Als een persoon permanent niet kan vasten in verband met ziekte of ouderdom moet deze persoon fidya betalen voor elke dag dat hij/zij niet vast. Hier zal later nog uitgebreid op terug worden gekomen.

[Gewone_Broeder]

Vasten tijdens het reizen

De mensen die reizen hebben de optie om (de dagen dat zij reizen) niet te vasten. Allah zegt in de Qor’an:

“So whoever among you is ill or on a journey [during them] - then an equal number of days [are to be made up].” (Surah 2 ayaah 184)

Het is voor de reiziger zowel toegestaan om te vasten als het vasten te verbreken op de dagen die men reist en deze later in te halen. Het is dus niet verplicht op het moment van reizen of van (tijdelijke) ziekte, deze dagen worden later ingehaald.

Vasten tijdens de maandelijkse periode van de vrouw of de postnatale bloeding

Het vasten van de vrouwen die tijdens deze periodes vasten wordt niet geaccepteerd en zij dienen deze in te halen nadat zij weer beter zijn.

Wat als je er later achter komt dat de Ramadan van start is gegaan?

Als iemand er tijdens de dag achter komt dat de Ramadan van start is gegaan dient men zich de rest van de dag van zaken te onthouden die het vasten van een vastende teniet zou doen.

Het bewijs hiervoor is de hadith van Yazid;

"Salamah told us that the Messenger of Allah said to a man: 'Announce the day of Ashura. Whoever has eaten let him not eat for the rest of the day, and whoever has not eaten, let him fast."

Degene die heeft gegeten moet zich onthouden van hetgeen het vasten van een vastende verbreekt. Waarom linken we de dag van Ashura (vrijwillig vasten) met de Ramadan dat voor iedereen verplicht is? De dag van Ashura was op het moment van deze uitspraak van de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) nog een verplichte dag! Deze verplichte dag werd pas vrijwillig nadat de Ramadan verplicht werd gesteld.

Hoewel men zich voor de rest van de dag moet onthouden van eten en drinken moet deze persoon deze dag alsnog inhalen. Dit is de mening van de grote meerderheid van de geleerden.

Zij baseren hun mening op het feit dat de vastende geen intentie om Ramadan te vasten. Een daad van aanbidding, zoals vasten, moet voorafgegaan worden door een zuivere intentie. Degene die pas later instroomt heeft deze intentie niet bij aanvang van de dag vasten, fajr-gebed, gehad. Hij dient deze dag over te doen.

Ibn Taymiyyah en onder andere de Maliki’s (ze zijn wel een minderheid) hebben een andere mening. Degene die niet wist dat de Ramadan begonnen was, en vanaf het horen dat het vasten begonnen was stopte met zaken die het vasten van een vastende verbreken, hoeft deze dag niet in te halen. Zij vinden hun bewijs in de hadith;

"Salamah told us that the Messenger of Allah said to a man: 'Announce the day of Ashura. Whoever has eaten let him not eat for the rest of the day, and whoever has not eaten, let him fast."

De Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) heeft geen opdracht gegeven aan degene die hadden gegeten hun dag over te doen.

Een tweede argument voor hun standpunt is dat degenen die niet wisten dat de Ramadan begonnen was per ongeluk hebben gegeten, het was een fout. Omdat ze een fout hebben gemaakt zonder de intentie te hebben gehad om een fout te maken moet dit hun niet worden aangerekend.

Allah zegt in de Qor’an:

"Our Lord, do not impose blame upon us if we have forgotten or erred…” (Surah 2 ayaah 286)

De sheikh leunt (in navolging van zijn leraren) met zijn hart naar de tweede mening (vanwege de sterke bewijzen), het niet hoeven inhalen van de dag, maar het is veiliger om de dag toch in te halen. Hij gaat niet zover om te zeggen dat het verplicht is om de dag in te halen zoals de meerderheid van de geleerden van mening is.

De situatie is anders voor vrouwen die tijdens een Ramadan dag klaar zijn met hun menstruatie, vrouwen die tijdens een Ramadan dag klaar zijn met hun postnatale bloeding, en de reiziger die tijdens een Ramadan dag thuis aankomt (wanneer hij er voor kiest om tijdens zijn reis niet te vasten). Zij hoeven zich niet te onthouden van zaken die het vasten van een vastende teniet doen, en deze dag later inhalen. Van hun wordt wel verwacht dat zij dit ‘in het geheim’ doen zodat anderen er geen aanstoot aan nemen, er last van hebben of wellicht verkeerd over hun gaan denken.

Als iemand met een geldige reden zijn vasten verbreekt (niet vast), en deze geldige reden tijdens de dag verdwijnt, dan hoeven ze zich niet te onthouden van zaken die het vasten van een vastende verbreken.

Hieronder valt onder andere het vasten verbreken van degene die ziek is. Als hij tijdens de dag weer beter wordt, en niet meer ziek is, hoeft hij de rest van de dag niet weer te gaan vasten. Wel moet hij deze dag inhalen op een ander tijdstip.

“So whoever among you is ill or on a journey [during them] - then an equal number of days [are to be made up].” (Surah 2 ayaah 184)

Compensatie voor het niet vasten van ouderen en permanent zieken

Degene die wegens ouderdom of permanente ziekte niet kan vasten hoeft niet te vasten, hij moet daarvoor (volgens 1 mening van de geleerden, dit lijkt ook de sterkere mening te zijn aangezien meerdere sahaaba deze mening volgden) in de plaats een arm persoon te eten geven voor elke dag die wordt gemist. Het bewijs hiervoor is de uitspraak en uitleg van Ibn Abbas (een specialist in tafseer) over de ayah;

"And as for those who can fast with difficulty, (a choice either to fast or) to feed a Miskin (poor person) (for every day)." (Surah 2 ayaah 184)

Ibn Abbas zegt hierover:

“That for those who can fast with difficulty means they find it hard; to feed a Miskin means feeding one poor person for each day. But whoever does good of his own accord means feeding another poor person. This is not abrogated, and it is bette for him. And: that "you fast is better for you" means there is no concession regarding this except for those who are not able to fast, or who are incurably sick.”

De andere mening is dat de oudere of de permanente zieke niet hoeven te vasten zonder dat zij hiervoor hoeven te compenseren. Imam Malik geeft het voorbeeld van een persoon die de halve Ramadan vast en vanaf dan permanent ziek wordt. Er is overeenstemming dat zo’n persoon dan niemand hoeft te voeden, of dat als hij overlijd de familie een deel van de erfenis af moeten staan om deze schuld in te lossen.

[Gewone_Broeder]

Hoeveel moet men te eten geven als compensatie voor het niet vasten?

‘Mudd’un min burr, aw nisf saa’ min ghayri’

Mudd is een hoeveelheid van twee handen die je naast elkaar doet (net zoals je water in je handen laten vallen wanneer je je gezicht wast, of net zoals je je handen doet tijden du’a).

Saa’ is een maatbeker die in de tijd van de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) in Medina werd gebruikt. 1 saa’ is 4 mudd. 1 mudd is dus een kwart saa’. 1 saa’ is 2,4 kg.

De standaard is dat wanneer men Tarwe (burr) geeft dit een Mudd (dus twee handen bij elkaar) moet zijn. Geeft men iets anders dan Tarwe, dan geeft men een halve saa’ ( 2 mudd, dus 2 keer twee handen bij elkaar). Dit kan dan gaan om dadels, rijst, graan, etc. Een halve saa’ komt neer op 1,2 kg.

Kan iemand vasten voor een ander persoon omdat die niet kan vasten terwijl die nog leeft?

De eerste (zwakkere) mening, gevolgd door Ibn Taymiyyah, stelt dat je gemiste dagen van de Ramadan kan inhalen voor een ander persoon terwijl zij nog in leven zijn. Ibn Taymiyyah vergeleek het met het betalen van andermans schuld.

De tweede mening, die door de grote meerderheid van de geleerden wordt gevolgd, stelt dat het vasten een fysieke daad van aanbidding is, en Islam staat geen delegatie toe in fysieke daden van aanbidding tenzij er een specifiek bewijs voor is zoals voor het opdracht geven tot het geven van sadaqah, umrah of hadj.

“Husain bin ‘Awf told me: I said: “O Messenger of Allah, the command for Hajj has come but my father cannot perform Hajj unless he is tied to a saddle.” Some time passed, then he said: “Perform Hajj on behalf of your father.””

Delegatie van daden van aanbidding is mogelijk wanneer er een specifiek bewijs voor is zoals de hadith hierboven. Voor Ramadan of bijvoorbeeld het verrichten van het gebed bestaat zo’n bewijs niet, het door een ander laten verrichten van deze daad van aanbiddingen kan dus niet. Niemand kan vasten voor een ander persoon terwijl diegene nog in leven is.

[Gewone_Broeder]

Iemand die tijdelijk ziek is

Het is niet alleen toegestaan maar zelfs sunnah (dus men krijgt er een beloning voor) om het vasten te verbreken wanneer men ziek is en het vasten hem kwaad doet (zieker maakt).

Wat is de standaard voor een ziekte die het toestaat voor een persoon om z’n vasten te verbreken?

1) Een persoon die vreest dat vasten zijn ziekte erger maakt, of het herstel vertraagd, dan is het sunnah om het vasten te verbreken (niet te vasten).

2) Wanneer het vasten de persoon in gevaar brengt in de zin van grote problemen, bijna dood of zelfs de dood. Het is voor deze persoon waajib (verplicht) om het vasten te verbreken (niet te vasten). Bijvoorbeeld iemand met nierproblemen, of een diabeticus (afhankelijk van zwaarte van de ziekte). Het is een zonde om in dit geval door te gaan met vasten.

Allah (azza wa djal) zegt in de Qor’an:

“And do not kill yourselves [or one another]. Indeed, Allah is to you ever Merciful.” (Surah 4 ayaah 29)

3) Een lichte zieke, zoals hoofdpijn, tandpijn of een zere vinger, vrijwaart een persoon niet van het vasten als het vasten zijn gezondheid niet aantast. Een persoon kan dit vaak zelf wel bepalen, soms kan er ook een dokter voor nodig zijn.

De meerderheid van de geleerden zeggen dat de ziekte waar in de ayaah “So whoever among you is ill or on a journey [during them] - then an equal number of days [are to be made up].” (Surah 2 ayaah 184) naar wordt gerefereerd ziet op de ziekten van de categorieën 1 en 2.

Een andere groep geleerden zegt over dezelfde ayaah dat de ayaah geen type ziekte aangeeft. Volgens hun is elke ziekte geschikt om het vasten te verbreken. Onder degene die deze mening aanhouden zijn grootheden zoals al-Qurtubi, al-Bukhari en Ibn Sireen.

[MohammedAbuBakr]

Maa chaa ALLAAH bruuder

[Gewone_Broeder]

Iemand die op reis is

“So whoever among you is ill or on a journey [during them] - then an equal number of days [are to be made up].” (Surah 2 ayaah 184)

Het is voor de reiziger toegestaan om het vasten te verbreken (en deze later in te halen) wanneer hij ver genoeg gaat dat hem is toegestaan om het gebed in te korten. Wanneer, ten aanzien van welke afstand, is iemand toegestaan om het gebed in te korten?

Er is hier veel meningsverschil over onder de geleerden;

a) sommigen houden een afstand aan van rond de 83 km
b) sommigen zeggen een tijdsspanne van rond de 3 dagen
c) sommigen houden de afstand van een dag en een nacht aan
d) sommigen houden de 3urf (gewoonte) van een volk/gemeenschap aan. Ibn Taymiyyah hangt deze mening ook aan. Wat normaal gesproken wordt verstaan onder reizen, dan moet dat als reizen worden aangemerkt. De sheikh houdt deze mening ook aan.

Het is toegestaan om het vasten te verbreken tijdens het reizen, maar is het beter om te vasten of niet?

a) Als je op reis bent en je reizen brengt gevaar en problemen met zich mee (of zelfs de dood) is het haram om te vasten.
b) Als je op reis bent en ook al heb je geen problemen met het reizen;

- Sommigen zeggen dat het haram is om te vasten wanneer men aan het reizen is.
- Sommigen zeggen dat het beter is om niet te vasten op grond van de hadith van Jabir dat de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) zei:

"It is not righteousness to fast when traveling."

- Anderen (waarschijnlijk de meest correcte) laten het een vrije keus op grond van de hadith overgeleverd door Hamzah bin Amr:

"I asked the Messenger of Allah about fasting while traveling. He said: 'If you wish to fast then fast, and if you wish not to fast then do not fast."'

Of een hadith uit sahih al-Bukhari overgeleverd door Anas bin Malik:

“We used to travel with the Prophet (ﷺ) and neither did the fasting persons criticize those who were not fasting, nor did those who were not fasting criticize the fasting ones.”

De correcte mening is dat het uiteindelijk een persoonlijke overweging is.

[Gewone_Broeder]

Iemand die zwanger is of het kind de borst geeft

Het is voor de zwangere vrouw en de borst voedende vrouw toegestaan haar vasten te verbreken wanneer zij vreest voor haar gezondheid en/of de gezondheid van de baby. Dergelijke vrouwen vallen onder de categorie van de zieken. Zij moet deze dagen ook later inhalen.

“So whoever among you is ill or on a journey [during them] - then an equal number of days [are to be made up].” (Surah 2 ayaah 184)

Wat is de standaard voor een ziekte die het toestaat voor een persoon om z’n vasten te verbreken?

1) Een persoon die vreest dat vasten zijn ziekte erger maakt, of het herstel vertraagd, dan is het sunnah om het vasten te verbreken (niet te vasten).

2) Wanneer het vasten de persoon in gevaar brengt in de zin van grote problemen, bijna dood of zelfs de dood. Het is voor deze persoon waajib (verplicht) om het vasten te verbreken (niet te vasten). Bijvoorbeeld iemand met nierproblemen, of een diabeticus (afhankelijk van zwaarte van de ziekte). Het is een zonde om in dit geval door te gaan met vasten.

Allah zegt in de Qor’an:

“And do not kill yourselves [or one another]. Indeed, Allah is to you ever Merciful.” (Surah 4 ayaah 29)

Er zit wel een verschil tussen de vrouw die vreest (1) voor de gezondheid van zichzelf en (2) de gezondheid van zichzelf én haar kind enerzijds, en (3) de gezondheid van enkel haar kind anderzijds. De zwangere of borst voedende vrouw die enkel vreest voor (de gezondheid) van haar kind (3), en dus niet voor haar eigen gezondheid vreest, mag haar vasten verbreken, maar zij moet deze dagen inhalen én er moet voor elke dag dat zijn niet vast een vergoeding worden betaald in de vorm van het voeden van behoeftigen. Deze vergoeding komt voor rekening van degene die zorg draagt voor het kind, de vader of verzorger. Wanneer er sprake is van angst voor zichzelf hoeft er geen vergoeding te worden betaald, wanneer er geen angst is voor zichzelf moet er wel vergoeding worden betaald per dag dat men niet vast plus dat de dagen in gehaald moeten worden.

De vrouw die enkel bang is voor de gezondheid van de baby in haar buik of de gezondheid van de baby die zij met de borst moet voeden mag haar vasten verbreken. Het bewijs hiervoor is de uitspraak en uitleg van Ibn Abbas (een specialist in tafseer) over de ayah;

"And as for those who can fast with difficulty, (a choice either to fast or) to feed a Miskin (poor person) (for every day)." (Surah 2 ayaah 184)

De geleerden zeggen dat het vrezen voor haar kind te vergelijken is met het vrezen voor zichzelf.

Ibn Abbas zegt hierover:

“This was a concession granted to the aged man and woman who were able to keep fast; they were allowed to leave the fast and instead feed an indigent person for each fast; (and a concession) to pregnant and suckling woman when they apprehended harm (to themselves).”

Samenvattend:

Het vasten is verplicht voor elke Moslim die mukallaf is (baaligh, volwassen en 3aaqil, met gezond verstand) en deze persoon moet qaadir zijn (de persoon moet het vasten aan kunnen). Er zijn zes uitzonderingen op deze verplichting; (1) de ouderen, (2) de permanent zieke, (3) de tijdelijk zieke, (4) de reiziger, (5) de zwangere vrouw, (6) de vrouw die borstvoeding geeft.

Ibn al-Qayyim; ‘Asbaab-ul fitri arba3a; (1) al-saffarru, (2) al-marradu, (3) al-Haydhu wa’l (4) khawfu 3la halaaki man yugsha alayhi bi samwin (ka’l murdi3 wa’l Haamil)'.

Ibn al-Qayyim; Er zijn vier gronden om het vasten te mogen verbreken; (1) het reizen, (2) ziekte, (3) ongesteldheid en (4) de vrees voor ziekte/problemen (zoals onder andere de ouderen en de vrouw die borstvoeding geeft en de zwangere vrouw). De sheikh noemt onder deze 4e grond ook het toegestaan zijn van het verbreken van het vasten wanneer men Jihaad voert tegen de vijand om zo krachtig te zijn en niet verslapt te zijn wegens het zich onthouden van eten en drinken.

[Gewone_Broeder]

Intentie

Een juiste intentie is voor elke daad van aanbidding vereist. Allah (azza wa djal) zegt in de Qor’an:

“And they were not commanded except to worship Allah, [being] sincere to Him in religion, inclining to truth, and to establish prayer and to give zakah. And that is the correct religion.”

En in een hadith van de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam);

“Inna al-a3malu bi niyyaat” “Voorzeker, de handelingen (hieronder valt het vasten) worden beoordeelt op grond van de intentie.”

Over de intentie voor het vasten is onder andere overgeleverd door Abu Hurayra (radiAllahu anhu) in sahih al-Bukhari:

“The Prophet (ﷺ) said, "Allah said: The Fast is for Me and I will give the reward for it, as he (the one who observes the fast) leaves his sexual desire, food and drink for My Sake. Fasting is a screen (from Hell) and there are two pleasures for a fasting person, one at the time of breaking his fast, and the other at the time when he will meet his Lord. And the smell of the mouth of a fasting person is better in Allah's Sight than the smell of musk." “

Het zich onthouden van zaken die het vasten van een persoon teniet doen wordt gedaan ‘for My (Allah) sake’. Het vasten dient te gebeuren voor Allah (azza wa djal), dit vereist een juiste intentie net zoals alle daden van aanbidding, op straffe van nietigheid, vooraf worden gegaan door een juiste intentie.

Voor het vasten is het hebben van een juiste intentie vereist. Men dient een specifieke intentie te hebben om de maand (of een dag van de) Ramadan te vasten.

Wanneer moet de intentie gevormd worden?

“Whoever does not form his intention to fast before fajr, his fasting will not be accepted.” Related by the five Imams, but At-Tirmidhi and An-Nasa’i consider it to be related by Hafsah and not connected to the Prophet (ﷺ). Imam Ad-Daraqutni transmitted, "No fasting is accepted for one who does not form the intention (to fast) the night before.”

De intentie moet gevormd worden in de nacht (vanaf salatu-ul maghreb van de vorige dag tot voor de witte lijn (fadjr) van het licht van de dag zichtbaar wordt).

Een intentie is het hebben van overtuiging in het hart, om te vasten, en hier niet op terug komen. Degene die weet dat het morgen Ramadan is, en hij heeft de overtuiging in het hart om deze te gaan vasten, heeft voldaan aan het vereiste van het hebben van een intentie. Degene die aan de hand van de vereisten van de shari3a niet zeker weet of de Ramadan morgen begint, maar de intentie heeft ‘als het morgen Ramadan is, dan vast ik’, heeft niet voldaan aan het hebben van de intentie. Een intentie wordt teniet gedaan door twijfel, je kunt geen intentie maken, een overtuiging in het hart, als het niet zeker is en je twijfelt dat de Ramadan morgen begint. Ibn Taymiyyah (raHimaho'Allah): De intentie wordt voorafgegaan door kennis! De intentie wordt niet gebouwd op twijfel! Eerst moet men kennis hebben/wat weten, dan kan men pas de juiste intentie vormen.

Aangaande de vraag of de intentie gevormd moet worden aan het begin van de Ramadan, en deze genoeg is voor de hele maand, of dat de intentie elke nacht moet worden vernieuwd, is er een meningsverschil onder de geleerden.

De groep (onder andere Abu Hanifah en Shafi’i) die zegt dat de intentie elke nacht (voor dat een nieuwe Ramadan dag aanbreekt) vernieuwd moet worden. Zij achten elke dag van het vasten als een individuele en zelfstandige daad van aanbidding, de maand Ramadan bestaat volgens deze mening uit 29 of 30 zelfstandige daden van aanbidding. Zij baseren zich hierbij op de hadith:

“Inna al-a3malu bi niyyaat” “Voorzeker, de handelingen (hieronder valt het vasten) worden beoordeelt op grond van de intentie.”

Een andere groep (onder andere de madhab van Imam Malik) is van mening dat 1 enkele intentie, om de hele maand te vasten, aan het begin van de Ramadan genoeg is. Deze groep ziet de Ramadan als 1 elkaar opvolgende daad van aanbidding. Zij baseren zich hierbij onder andere op de ayaah:

“The month of Ramadhan [is that] in which was revealed the Qur'an, a guidance for the people and clear proofs of guidance and criterion. So whoever sights [the new moon of] the month, let him fast it…” (Surah 2 ayaah 185)

“laat hem het vasten…” Deze ayaah spreekt duidelijk in enkelvoud, het vasten van de maand Ramadan is 1. Het bevel is om de maand Ramadan in zijn geheel te vasten, en niet op alle 29 of 30 dagen/onderdelen van deze maand te vasten. De intentie moet dan ook gericht zijn op het geheel (een maand) en niet op alle losse 29 of 30 onderdelen. Een enkele intentie zou in deze dan ook volstaan.

De sheikh zegt dat als er sprake is van 1 daad van aanbidding, zoals het bevel van het vasten van een maand (Ramadan) of zoals het gebed, is het genoeg om enkel in het begin de intentie te hebben. Het voorbeeld van het gebed wordt gegeven; wanneer men het dohr-gebed wil verrichten en men de juiste intentie heeft is dit genoeg, en er wordt niet van de biddende persoon verwacht dat hij/zij voor elke handeling binnen dit gebed een nieuwe intentie maakt.

De intentie die gemaakt wordt in het begin van de maand is voldoende totdat het vasten verbroken wordt wegens een uitzondering. Als men de intentie heeft om te vasten en men wordt op de 10e dag ziek, dan breekt dit de intentie, de continuïteit wordt gebroken, die in het begin van de maand is gemaakt. Als men na ziekte weer beter wordt dient men opnieuw de intentie te vormen voor het vervolg van de Ramadan.

[Gewone_Broeder]

Wat doet het vasten teniet?

Net zoals alle ibaadat (daden van aanbidding) heeft het vasten een aantal vereisten waar deze aan moet voldoen, wanneer hier niet aan voldaan is het vasten niet geldig. Zoals de wudoo’ op een bepaalde manier gedaan moet worden om te worden geaccepteerd, heeft de wudoo’ ook handelingen (zoals toiletteren) die de wudoo’ teniet doen.

De zaken die het vasten van een vastende persoon teniet doen kunnen onderverdeeld worden in twee categorieën; (1) zaken die uit het lichaam komen, (2) zaken die in het lichaam gaan.

(1) Zaken die uit het lichaam komen zijn onder andere; lichaamssappen door toedoen van gemeenschap, masturbatie, het expres overgeven, menstruatie bloed.

(2) Zaken die het lichaam ingaan (dit omvat alle openingen) zijn onder andere; het eten en drinken.

De 3 voornaamste zaken die het vasten teniet doen (deze komen direct uit de Qor’an, en de andere komen voort uit de sunnah van de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) zijn het geslachtsgemeenschap hebben, het eten en het drinken. Het bewijs hiervoor zijn de Woorden van Allah:

“It has been made permissible for you the night preceding fasting to go to your wives [for sexual relations]. They are clothing for you and you are clothing for them. Allah knows that you used to deceive yourselves, so He accepted your repentance and forgave you. So now, have relations with them and seek that which Allah has decreed for you. And eat and drink until the white thread of dawn becomes distinct to you from the black thread [of night]. Then complete the fast until the sunset. And do not have relations with them as long as you are staying for worship in the mosques. These are the limits [set by] Allah, so do not approach them. Thus does Allah make clear His ordinances to the people that they may become righteous.” (Surah 2 ayaah 187)

Wat betreft de Sunnah wordt het bewijs gevonden in de hadith die is vermeld in sahih al-Bukhari en die is overgeleverd door Abu Hurayra (radiAllahu anhu):

“The Prophet (ﷺ) said, "Allah said: The Fast is for Me and I will give the reward for it, as he (the one who observes the fast) leaves his sexual desire, food and drink for My Sake. Fasting is a screen (from Hell) and there are two pleasures for a fasting person, one at the time of breaking his fast, and the other at the time when he will meet his Lord. And the smell of the mouth of a fasting person is better in Allah's Sight than the smell of musk." “

Zaken die het vasten van een vastende persoon teniet doen;

Geslachtsgemeenschap

In een hadith in sahih al-Bukhari, overgeleverd door Abu Hurayrah (radiAllahu anhu), wordt vermeld:

“A man came to the Prophet (ﷺ) and said, "I had sexual intercourse with my wife on Ramadan while fasting)." The Prophet (ﷺ) asked him, "Can you afford to manumit a slave?" He replied in the negative. The Prophet (ﷺ) asked him, "Can you fast for two successive months?" He replied in the negative. He asked him, "Can you afford to feed sixty poor persons?" He replied in the negative. (Abu Huraira added): Then a basket full of dates was brought to the Prophet (ﷺ) and he said (to that man), "Feed (poor people) with this by way of atonement." He said, "(Should I feed it) to poorer people than we? There is no poorer house than ours between its (Medina's) mountains." The Prophet (ﷺ) said, "Then feed your family with it."”

Het hebben van geslachtsgemeenschap is de enige teniet doener van het vasten waarbij men compensatie moet betalen én de dag vasten moet overdoen.

Masturberen en ejaculatie

“The Prophet (ﷺ) said, "Allah said: The Fast is for Me and I will give the reward for it, as he (the one who observes the fast) leaves his sexual desire, food and drink for My Sake."

Masturberen zonder ejaculatie verbreekt het vasten niet.

Ejaculatie zonder masturberen verbreekt het vasten ook niet wanneer men hier geen invloed op heeft, wanneer men dus ejaculeert zonder de verlangens op enige manier te hebben geprikkeld. Het wordt een teniet doener van het vasten als men ejaculeert wanneer men op enige manier de verlangens heeft geprikkeld (dit kan zelfs het enkel kijken zijn). “as he (the one who observes the fast) leaves his sexual desire”. Het kussen van de echtgenoot/echtgenote tijdens het vasten is toegestaan, echter wordt het afgeraden als men vreest dat men geen weerstand tegen verlangens kan bieden.

Eten en drinken

Het vasten kan teniet worden gedaan wanneer men voedsel en/of dranken (via welke opening van het lichaam dan ook) tot zich neemt (met de intentie, het per ongeluk innemen valt hier niet onder en doet het vasten niet teniet) en dit de maag bereikt. Hieronder valt ook het snuiven van water (bij onder andere de wudoo’). Alles wat via de neus de maag bereikt valt onder de categorie ‘eten en drinken’ en dit doet het vasten van een persoon teniet.

Het bewijs hiervoor is de hadith in Ibn Majah waarin Asim bin Laqit overlevert van zijn vader;

"I said: 'O Messenger of Allah! Tell me about ablution.' He said: 'Perform ablution properly and sniff water up into your nostrils, thoroughly, unless you are fasting.'"

Andere zaken die onder de zelfde regelgeving als ‘eten en drinken’ vallen

Onder de zelfde regelgeving als ‘eten en drinken’ valt onder andere (1) het krijgen van bloed via een bloedtransfusie, (2) het toegediend krijgen van voedsel of water middels een infuus.

Infuus en injecties die geen water of voedsel vervangen zoals penicilline en/of insuline tasten het vasten niet aan.

Het expres overgeven

In een hadith in sunan abi Dawud wordt overgeleverd door Abu Hurayrah (radiAllahu anhu) dat de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) zei:

“If one has a sudden attack of vomiting while one is fasting, no atonement is required of him, but if he vomits intentionally he must make atonement.”

Degene die expres moet overgeven (ista’qa3a) (door middel van het onder andere een vinger in de keel steken, het expres naar iets vies kijken of ruiken) moet de dag vasten overdoen. Het overgeven (qay) is algemeen, of het nu veel is of een klein beetje, het vasten worden ongeldig.

Menstruatie en postnatale bloedingen

Het bewijs hiervoor is onder andere de hadith overgeleverd door A’isha (radiAllahu anha) in sunan Ibn Majah:

“We used to menstruate at the time of the Prophet (ﷺ), and he would order us to make up for the (missed) fasts.’”

Wanneer de vrouw bloed zit wordt haar vasten van die dag ongeldig, zelfs als er nog maar een paar minuten te vasten zijn, en dient zij deze dag over te doen. Wanneer de vrouw het gevoel heeft dat zij menstrueert maar er geen bloed is doet dit het vasten niet teniet.

Samenvattend:

Zaken die het vasten van een vastende teniet doen zijn:

Geslachtsgemeenschap
Masturberen en ejaculatie
Eten en drinken
Andere zaken die onder de zelfde regelgeving als ‘eten en drinken’ vallen
Het expres overgeven
Menstruatie en postnatale bloedingen

[Gewone_Broeder]

Intentie en toerekenbaarheid

De madhaahib van Imam Ahmad ibn Hanbal en Imam Abu Hanifah zijn van mening dat de zaken die het vasten van een persoon teniet doen (menstruatie en postnatale bloedingen uitgezonderd) pas als mufattiraat (fitr/iftar/yaftur/faatir -> (zaken die) het vasten verbreken) worden beschouwd wanneer deze 3aamidan (met de intentie) en dhaakiran (vrij vertaald; wanneer iemand bij positieve is, er over nadenkt) zijn verricht.

3aamidan (met de intentie (qasd)) staat tegenover zaken die per ongeluk of onder dwang (ikrah) (zonder intentie (ghayr al-qaasid)) worden verricht.

dhaakiran (iemand die bij zijn positieven is, iemand die er over nadenkt) staat tegenover een degene die vergeet (naasi’an).

Iemand die 3aamidan (expres) (met de intentie) gaat eten, zijn doel is om te eten, maar vergeten (naasi’an) is dat het Ramadan is, zijn vasten is nog geldig en wordt niet verbroken. Zijn daad wordt hem vanwege het ontbreken van een van de twee vereisten niet aangerekend. Pas wanneer aan deze beide vereisten wordt voldaan kan gesproken worden van het verbreken van het vasten.

Het bewijs hiervoor wordt gevonden in de hadith overgeleverd door Abu Hurayrah (radiAllahu anhu) waarin de Profeet (sallaAllahu alayhi wa salam) zegt:

“Whoever forgets that he is fasting and eats or drinks, let him complete his fast, for the One Who fed him and gave him to drink was Allah.”

Hoewel in deze hadith enkel wordt gesproken over het vergeetachtig eten en drinken wordt het hebben van gemeenschap (en andere zaken die het vasten teniet doen, menstruatie en postnatale bloedingen uitgezonderd) hier ook onder verstaan en wordt deze niet als een verbreking van het vasten aangemerkt wanneer die niet 3aamidan wa dhaakiran wordt gedaan.

De madhab van Imam Malik is van mening dat het vasten van degene die mufattiraat (zaken die het vasten teniet doen) verricht het vasten verbreekt ongeacht of dit met of zonder intentie of vergeetachtigheid is gedaan. Imam Malik bekijkt deze zaak vanuit het standpunt dat iemand die vergeet (nisyaa) geen intentie meer heeft, hij heeft zijn intentie verlaten. Van iemand die geen intentie heeft, of zijn intentie verlaat, wordt geen vasten (of andere daad van aanbidding) geaccepteerd. Dit lijkt de zwakkere van de twee meningen.